Revue 1999 - pagina 101

Faculteit der Wijsbegeerte

ingewikkeld in sporen In de hedendaagse filosofie zouden we de postmoderne Franse wijsgeer Jacques Derrida ook wel een 'spoorzoeker' bij uitstek kunnen noemen. In zijn 'Marges van de filosofie' (Parijs 1972) introduceert hij het woord 'spoor' in relatie tot zijn - in zowel filosofische als literaire kringen - bekende 'differantie'-denken. Je zou met Derrida kunnen zeggen, dat dat wat niet bestaat (dé waarheid en het subject dat die waarheid kennen kan) verwijst naar een ervaring van het totaal andere. 'Het is een spoor, en is tegelijkertijd spoor van de uitwissing van het spoor.' Woorden zijn sporen die in hun poging een werkelijkheid te benoemen, juist het onzegbare van het zijn benadrukken. Ondanks en ook dankzij die onzegbaarheid, die eigenlijk ongrijpbaarheid van het leven is, bestaat voor Derrida niets buiten (geschreven) teksten. Er is wel werkelijkheid, maar zij krijgt pas gestalte, een naam door een taal. Zij is altijd gebonden aan woorvrije

den. Een werkelijkheid van een tekst kenmerkt zich bovenal door beweging. De lezer luistert en volgt de sporen, want elk woord draagt sporen van andere woorden. De betrekkingen en verschillen tussen woorden vormen een actieve oneindigheid van differente krachten en krachtverschillen. Woorden verwijzen naar elkaar, ontmoeten en betekenen alleen elkaar in een proces van haperen, verschillen, afbreken en uitstellen. Dit krachtenspel nu noemt Derrida differantie. Differentie is noch een (in het woordenboek) bestaand woord, noch een begrip, maar evoceert én de handeling van uitstel, van rekenen en berekenend omgaan met tijd en krachten en vertraging én het (gangbare) verschil of geschil. Differantie is een strategie die het van zich zelf overtuigde subject buiten spel zet, want zij demonstreert dat betekenis steeds wordt uitgesteld en daarom onbeslist blijft, dat taal onbepaald is en een eigen leven leidt. Haar wereld is niet zo maar weer te geven en/of in te nemen. Om met de dichter Celan te besluiten: "Wirklichkeit ist nicht, aber will gesucht und gewonnen werden."

de Boer, Aad de Bruin, Alexander Dolkens, Marjon Donkers, Brandt van der Gaast, Beppie van Houten, Xander Hunfeld, Paul de Kam, Erik Kreiter, Leonie van Noort, Jan van der Stoep en Nel Tijmes. Twee promovendi hebben in 1999 hun sporen in de filosofie voorzeker verdiend. Chris van Haeften promoveerde op 29 januari met zijn proefschrift 'Zijn en tijd in de filosofie van A.N. Whitehead' en Adrienne Chaplin-Dengerink verdedigde op donderdag 2 september met goed gevolg haar thesis 'Mind, body and art. The problem of meaning in the cognitive aesthetics of Susanne K. Langer'. Op de Opening van het Academisch Jaar op 30 augustus ontving mw.dr. Mariëtte Willemsen, docente moderne filosofie en taalvaardigheid aan onze faculteit, de onderwijsprijs van de Vrije Universiteit als beste docent van het afgelopen jaar.

Facultair nieuws Het rendement aan afgestudeerde filosofiestudenten op onze faculteit in 1999 kunnen wij met een gerust hart verheugend noemen. Onze nieuwe alumni zijn: Arnold

Ander verheugend nieuws Dinsdag 12 oktober is het Amsterdams Filosofisch Café Felix & Sofie van start gegaan. Het café wordt elke tweede dinsdag van de maand gehouden in de foyer van Felix Meritis, Keizersgracht 324. Vanaf half acht 's avonds is er muziek en om acht uur begint een intrigerend én diverterend programma. Informatie: e-mail: ansich@dds.nl; webadres: www.ph.vu.nl/felix-en-sofie

Universiteit

De faculteiten

amsterdam

47

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen