Studentenalmanak 1928 - pagina 173

OUDE SCHILDERKUNST GEBASEERD IS 163

der schilderkunst (de natuur-vorm niet meer herkenbaar)

en ten slotte in de hedendaagsche kunst op laatstgenoemde

basis weer terugkeerde binnen de grens der schilderkunst

tot harmonische proporties (de natuur-vorm goed herken-

baar) .

Thans is 't oogenblik gekomen, waarop we opnieuw —

en nu in haar geheelen omvang — de vraag dienen te

stellen, waarin de grond gelegen is om de moderne schilder-

kunst — die toch, zooals we hebben gezien, in twee geheel

divergente phasen vervalt (physioplastiek en ideoplastiek)

— niettemin als eenheid te stellen tegenover wat aan haar

voorafging. Als de tweedeelig van ,.modern" en ,,oud" niet

maar op louter chronologischen, dus uiterlijken grondslag

rust, doch dieper gefundeerd is, moet zij ook in een dieper

principe gegrond zijn. Dat dit principe in ons geval zal

moeten liggen in 't begrip van de losmaking (met z'n positief

correlaat van gebondenheid) van de realiteitsverschijning,

zal, uit hetgeen we hierboven reeds aantoonden, duidelijk

zijn, maar te denken dat deze begrippen nu ook in hun

absoluutheid te stellen zijn, ware een grove miskenning van

het weizen der schilderkunst. Deze toch kent — wil zij kunst

blijven — noch de totale göbondenheid aan de natuurver-

schijning, wat immers noodzakelijk den scheppenden factor,

die de wezenlijkste is van de kunst, zou uitschakelen, noch

de algehecle ongebondenheid, waar zij dan niet anders dan

vlakdecoratie zonder meer is. Zoo kan 'het dan wel niet

anders, of de toepassing van het principe van de losmaking

van de realiteitsverschijning op 't kunstmateriaal zal slechts

relatief-gradueel kunnen zijn, gelijk we dan ook van meer

of minder gebonden en van meer of minder vrije kunst-

vormen spreken en we er boven reeds aan herinnerden, dat

de geschiedenis der kunst altijd die gradueele schomme-

lingen heeft gekend. Zoo rust nu ook de eenheid van de

moderne kunst tegenover de voorafgaande op niets anders

dan op zulk een gradueel verschil in de mate van gebonden-

heid, gelijk dan ook de vrijheid tegenover de natuurver-

schijning in principe in alle kunst reeds was aanwezig

geweest. Waar nu de geschiedenis der kunst altijd die

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen