Studentenalmanak 1946 - pagina 28

van alle tijden gejnoemd had moeten worden. Maar wie is er,

die Colijn niet om zijn overtuiging gerespecteerd heeft?

Colijn had ook durf. Een strafexpeditie naar Lombok? Dan

meldde hij zich natuurlijk aan. Later was hij het die de sala-

rissen der ambtenaren durfde aan te tasten en daar behoorde

ook moed toe. Toen het mode was om geen man en geen cent

over te hebben voor de landsverdediging, was hij het, die wei-

gerde te gedoogen dat de vloot verroestte. En onder zijn bewind

duurde een muiterij op de „Zeven Provinciën" iniet lang.

Merkwaardig waren Colijns verstandelijke begaafdheden.

W i e heeft er zich nooit over verwonderd, hoe een gewezen kor-

poraal ooit dat boek ,,Saevis Tranquillus in Undis" heeft kun-

nen schrijven? Voor oud-minister Patijn was het een raadsel,

waar deze man zonder opleiding al die economische ken|nis van-

daan had, waardoor hij een eerste-^rangsfiguur op internationale

conferenties, ja 'zelfs een gezien adviseur der Fransche regee-

ring was. En wat zijn inzicht in Indische zaken aangaat. Lord

Swinton heeft een gezegd, dat wat Colijn niet wist van kolo-

niale vraagstukken en koloniaal bestuursbeleid, ook niet de

moeite waard was om geweten te worden.

Wij zijn niet capabel en het is ook niet de bedoelipg, om hier

van de figuur Colijn een beoordeeling te geven. W a t zijn laat-

ste jaren betreft slechts dit ééne.

Een mensch kan in zijn leven veel beroepen en functies door-

loopen en daardoor veel veranderen. Niettemin wordt zijn le-

ven gestempeld door hetgeen hij in zijn jeugd begon te zijn.

Zooals Kuyper altijd theoloog is geblevqn, zoo bleef Colijn, die

achtereenvolgens militair, industrieel en politicus is geweest,

altijd militair. Daarom vond men hem in de Meidagen van '40

niet in de schuilkelder, maar in de vuurlinie, bij de soldaten,

die in de buurt van zijn woning vochten. Zoo kon hij na de

capitulatie een oogenblik van ,,de smadelijke vlucht der regee-

ring" spreken. En militair kon geen brochure beter gefundeerd

zijn dan „Op de grens v^n twee werelden". Hoe men daar ook

over denkt, dit is zeker dat Colijns blazoen onbesmet is. Eervol

is hier 't oordeel van Seyss Inquart, die hem onbruikbaar noem-

de vanwege zijn liberale en Calvijnistische instelling. Dat onder-

streept hetgeen eens het illegale „Trouw" van Colijn gezegd

20

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen