Studentenalmanak 1964 - pagina 187

niet ons verlangen, ons begeren uit. En kan dus evenmin het doel zijn, dat wij

bij onze koloniale politiek in het oog hebben te vatten. Doelstelling en het

verlangen naar een geoorloofde uitkomst mogen samenvallen". Wel is groter

zelfstandigheid gewenst, maar deze is „in den grond verschillend" van

losmaking. Het mag zelfs een zeer grote interne zelfstandigheid worden.

Colijn wil dan twee mijlen gaan, waar een ander één wil.

Maar dan komt de piece de resistance wat „losmaking" betreft.

,, Waarom zou men als hoogste beloning voor een arbeid van eeuv/en, waaraan

door de beste krachten {sic\) der natie van alle tijden deelgenomen is, moeten

uitzien naar een uiteengaan van wat eeuwen lang in nauwe betrekking tot

elkaar heeft gestaan.

Maar, en dit klemt nog temeer, mag men zulk een verlangen koesteren^

Mag althans hij dit, die gelooft, dat er in de wereldhistorie niets „bij geval"

geschiedt, dat Godzelf alles leidt, en dat Hij het was, die, naar Zijn raad,

Nederland en Indië saam bracht? Mag ook die zijn staatkundig beleid zo

inrichten, dat bij regelrecht aanstuurt op de scheiding van wat onder Gods

bestel bijeengevoegd werd?"

En hij eindigt: „En dan wachten we, onbeduidend geteut over een onbekende

toekomst achterwege latend, rustig de loop der dingen af. De uitkomst over-

latend aan Hem, die ook het lot der natieën bestiert", (pag. 540-42).

Deze uitkomst is intussen bekend. De geschiedenis heeft een stroom-

versnelling gekregen, die Colijn niet kon voorzien. Zijn „toezegging",

dat hij de „uitkomst overlaten" zou, is door zijn volgelingen niet gehono-

reerd. Daartoe deed, in alle eerlijkheid, natuurlijk de ontsnappings-

klausule, van het aan de overheid als dienaresse Gods - die ook het lot

der natiën bestiert - toekomende wettig gezag, dienst.

Aan de theorie, dat de komst der nederlanders revolutie tegen het wettig

gezag der inlandse gezagsdragers was, schijnt niemand gedacht te hebben.

Kuyper en Colijn staan niet lijnrecht tegenover elkaar. Toch komt

iedereen, die kennis zal nemen van hun geschriften, tot de konklusie,

dat hier een integrale accentverschuiging heeft plaatsgevonden, v.n.l.

op het centrale punt der Rijkseenheid en Gods rol daarin als een opperst

gerechtshof via de historie. Algemene ekonomische overwegingen hebben

daar een sleutelrol bij gespeeld!

187

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen