Vrije Universiteitsblad 1955 - pagina 72

12 % aan de Rijks-universiteiten aanwezig zal kunnen zijn. Wanneer een jongmens van gymnasium of H.B.S. komt, en hij wordt overgeleverd aan de opvoeding door uiterst bekwame, maar zeker niet calvinistische hoogleraren, dan komt er van zijn vorming tot calvinistisch geleerde niets terecht. En wat nu het eerste punt betreft, — de beoefening der wetenschap, — ook ten dezen opzichte heeft het calvinistisch volksdeel een eigen universiteit nodig. Het opbouwen van de wetenschap als eenheid is, om een modern woord te gebruiken: teamwork, het is de t a a k van een groep, waarin de mensen, als principieel gelijkgezinden, samenwerken. Dit gelijk-gezindzijn maakt het mogelijk, dat het calvinisme komt te beschikken over een wetenschappelijk centrum, van waaruit de wetenschappen in het generaal op calvinistische wijze worden beïnvloed en gediend. Maar bij de huidige structuur in Nederland blijft er voor de calvinisten ook een taak aan de openbare universiteiten. Dat is het recht van die calvimsten, en het is de pUcht van de calvinisten er op te staan, dat ook zij aan die openbare universiteiten hun stem laten horen. Wie dus spreekt over een missionaire taak, die wij ten opzichte van de openbare universiteiten hebben, veronderstelt dat er calvinistische geleerden zijn, die in staat zijn in wetenschappelijke zin het calvinisme te representerenin het müieuderopenbare universiteiten.

Maar deze veronderstelling gaat uit van de gedachte, dat er zulke vertegenwoordigers van het calvinisme gevormd zijn, op wetenschappelijke wijze, gefundeerd zijn in de beginselen. En deze veronderstelling is weer alleen te handhaven wanneer men uitgaat van de gedachte, dat er bestaat een calvinistische universiteit, waarin deze vorming kan plaats vinden. De kreet: 'Wij hebben als christenen een t a a k in de openbare universiteiten' is een oppervlakkig geroep, wanneer men zich niet bewust is dat de consequentie van deze kreet is de principiële vorming van christengeleerden; deze principiële vorming van christen-geleerden kan niet aan openbare universiteiten plaats vinden. Dat er wel christen-geleerden openbare universiteiten hebben verlaten, is met deze gedachte niet in strijd. Men zou kunnen zeggen: zij waren christengeleerden, ondanks hun opleiding. Bovendien, veel groter dan het aantal van deze mensen is het aantal dergenen die aan openbare universiteiten in principieel opzicht volkomen ontspoord zijn. Als het calvinisme een missionaire t a a k geeft aan de openbare universiteiten, dan zal de vervulling van die taak alleen maar mogelijk zijn, wanneer de Vrije Universiteit hoe langer hoe sterker gemaakt wordt, en hoe langer hoe beter haar t a a k als calvinistische universiteit vervidt. J. W.

V . U . en volk Een boer met zoons en dochters wiedend op een bietenveld. Al hakkend, plukkend en dunnend gingen ze gestadig verder, op en neer over de lange akker. Langzaam maar zeker, zoals men leefde in de tachtiger jaren van de vorige eeuw. Aard en tempo van de arbeid maakten gesprekken mogelijk. Betogen van de boer, die baas, vader, ouderling en dorpsnotabele was. Kwinkslagen, grappen, nieuwtjes, gemopper van de zonen en dochters — ook toen was er jeugd en ondanks haar oude-mensen-manieren en -kleding was de jeugd jong! Zij spraken over Hendrik die achter 'de schooljuffrouw' aanzat — dat kon nooit wat worden: een boer met een juffer! En grote napret hadden ze over de dominee die bij de kerkgang langs de wintertarwe schreed en in alle ernst, met breed gebaar ernaar wijzend, aan de boer de vraag stelde: 'Zijn dit nu de jonge aardappels, broeder!' Maar ook praatten zij over 'De Vrije' en dan kwam de boer los. Was hij niet ter jaarvergadering geweest van de Vereniging voor Hoger Onderwijs op Gereformeerden grondslag! E n had hij niet zelf Dr Kuyper gezien en gehoord? En ook de professoren Rutgers, Hoedemaker, Fabius, Woltjer, Lohman? Hij vertelde 6

ervan. Hoe ze eruit zagen, hoe ze zaten en aten, debatteerden en lachten, maar ook en vooral, wat ze in hun redevoeringen hadden gezegd en wat er gebeden en gezongen was. Daar hadden de zonen en dochters oren naar, want ze waren 'geen vreemdelingen in Jeruzalem', zoals ze zelf zeiden. Ze hadden zelf de verslagen wel gelezen in 'De Heraut', en de driestarren in 'De Standaard' plachten ze fel te bespreken als jongelui onder wie altijd pro's en contra's waren. Ze mochten voor Kuyperianen gescholden worden op hun dorp en ook metterdaad dwepen met de sterk op hun verbeelding werkende vechtjas, er was ook invloed van Ds Ledeboer en van de gedachten der Afgescheidenen in de famiUe, en altijd was er in hun kring wel één die als boerenzoon met Uberale ideeën naar voren kwam. Zo kon men al wiedend onder de felle zon of schaftend in de schaduw haast zelf wel universiteitje spelen. Dan werden de 'beginselen' genoemd, argumenten gezocht en uit de handen geslagen. En 's-avonds of 's-Zondags las men oud of nieuw bericht om beter geprepareerd te zijn, om het voor zichzelf uit te maken, waar ze aan toe waren, en wat men hopen en verwachten kon. De gedachten van Calvijn

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen