Vrije Universiteitsblad 1965 - pagina 80

het nageslacht dit altijd voor oogen hou-

Grosheide, H. L. Luirink, J. W . A . Bruins,

den: indien ooit Nederland weer bezet ge-

J. J. van der

bied zou w o r d e n : bij den eersten aanval

Koning, J. v. d. Linden, J. de Boer, W . M.

van onrecht allen zij aan zij, zonder

Smit,

te

D.

Sluis, Rie Brouwer,

Mulder,

H.

F. Teekens,

Hoogteyling,

een overweldiger

mid-

anderen, allemaal namen van mensen die

aaneensluiten".

veel deden en soms veel leden, maar aan

del: nooit toegeven doch

de

Winter

P. J.

vragen wat het kost. Tegen onrecht van beslaat maar één

J. C.

Truus

en

vele

de dood ontsnapten. Intussen heeft de universiteit haar bijdrage

En dan is er zijn mooi verhaal over

aan het Nederlandse verzet geleverd. Het

demontage

is een te lang verhaal om het nu te ver-

waarbij de instrumentmaker Knol langs zijn

tellen. Gedurende een paar weken het

boek

in

o o r I o g s t ij d "

gelegen.

„D e V r i j e Daar

van

de

de

neutronen-generator,

heelt

neus weg vroeg, of de demonteur zekere

Universiteit

edele metalen nog niet had ingevet; dat

op

mijn

staat veel

in

werktafel

dat

getuigt

van een voortreffelijke verzetsgeest en dal

bracht deze ertoe dit alsnog gauw te doen, waarmee de kans op het hoogvacuum voor immer was verloren.

een reeks verzetsdaden ons in gedachten brengt. Ik denk aan wat er staat over de

Ik kan U nog veel meer vertellen. O v e r

studenten

Mevrouw

van

hun

uit

Leiden, die

alma

mater

bij

na het ons

sluiten

Van

der

Linden, die

in

het

onderdak

Hospitium, evenals V a n der Horst in de

moment

Valeriuskliniek, Joden herbergde, zoals zij

moesten ook wij sluiten. Dat was op zater-

ook overigens beiden hun accommodatie ter

dag 10 april 1943. O p maandag 12 april

beschikking

evenwel ging de achterdeur weer wagenwijd

over

open voor alle niet-tekenaars in den lande.

Joden herbergden (de laatste de Opper-

A l l e docenten namen voortaan clandestiene

rabijn en zijn vrouw), over Coops, Koksma,

tentamens

welke

G . J. Sizoo en Waterink, die altijd klaar

universiteit ook afkomstig, die niet gete-

stonden en onvoorstelbaar handig en dap-

vonden. Maar

op

een

gegeven

af aan studenten,

van

stelden aan het

Dooyeweerd

en V a n

verzetswerk, Gelderen

die

kend hadden. Het aantal van die tentamens

per waren, over O r a n j e die de voorzitter

loopt In de honderden en O r a n j e was de

was van hel Nederlandse hooglerarenverzet

enige niet — Coops getuigde het van hem

en die in het begin van 1944 een reis naar

bij zijn begrafenis — die, toen het reizen

Duitsland

naar Amsterdam voor de studenten te ge-

studenten van alle universiteiten en hoge

vaarlijk w e r d , dan maar elders in het land

scholen in hun ,,Lager" bezocht en her

maakte, waarbij

hij

honderder

dito

aanmaande naar Nederland terug te vluch

cursussen ensceneerde. O o k werden clan-

ten, hun daarbij levens de middelen aan dt

destiene practica gegeven.

hand doend.

clandestiene

tentamens

en

meteen

W a t zal ik verder verhalen? U hebt begrepen

dat de universiteit toen

dappere

mannen als directeur en curator had. En niet minder dapper personeel en studenten. Toen Koksma op 20 juni 1945 de lessen in zijn faculteit weer

opende, sprak hij

er,

vergeleken

met de stijl van O r a n j e , met

een zeker

understatement

ieder

eerlijk

student

was

over.

Vrijwel

een

formele

prooi van de Duitsers, zei hij, en ge weet, zo voegde hij er aan toe, dat onaangename verrassingen aan de orde van de dag waren. Hij noemde ook namen, van L. Benjamins, K. van Nes, J. M. Los (die, aldus Koksma, naar de mens gesproken, op een aardappelschil na de hongerdood vond in de

hel van

Sachsenhausen-Oraniënburg),

De lijd laat niet loe het verhaal te ver volgen. Laat ons tenslotte de vraag stellen, wat e achter dit verzet zat. Het antwoord is ge formuleerd door een der studenten, Hobbe Dijkstra, die in V u g h t zat, later onderdook groepsleider werd bij de B.S. in Friecland op 7 april 1945 door verraad

ondanks alles bleef zwijgen en met 5 ka meraden in Makkum w e r d doodgeschoten Hij zei waar het om ging, in zijn laatste brief:

„Met

Gods

J.

H.

gekozer:

leven met een sprekend ge-

uitwerkte.

Schaafsma,

ik

weten". Laat ons ook

IJ.

heb

(al is hel mei vele, vele gebreken), legen een langer

G.

Wiersma,

hulp

voor een wat korter leven in zijn dienst

A . H. F. Engerin, W a a l w i j k van Doorn Sr., P.

gevanger

w e r d genomen, drie maal w e r d verhoord

Het

de vraag stellen, w a l werkte

uit

dat de

het Vrije

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen