VU Magazine 1972 - pagina 287

hangt er nog een (overbodig) gordijn in de bioscoop, als overblijfsel van het toneelgordijn. Techniek w/erd eeuwenlang als overmoed ervaren. Daarom moest er eerst een bouwoffer gebracht worden, waarvan wij nu nog de resten vinden in het inmetselen van een oorkonde, het dopen van een schip, het doorknippen van een lint en de borrel voor de bouwvakkers (een plengoffer aan boze geesten!). Volgens oude mythen zijn de steden tegelijk met de schepping ontstaan. Deze valse bescheidenheid doet God niet minder tekort dan de mens. De mens maa de schepping niet aan de natuur overlater^' Merkwaardig is dat men wel de heerschappij van de man over de vrouw en de pijn bij bevallingen als onaantastbare ordeningen zag, maar niet de aanwezigheid van doornen en distels! Voorbehoedmiddelen werden afgewezen, omdat de vruchtbaarheid overgelaten moest worden aan de natuur (die ook nog met Gods wil gelijkgeschakeld werd), maar in bestrijdingsmiddelen tegen onkruid kon de natuur er flink van langs krijgen.

Theologie in spijkerbroek Momenteel doet de mythe van de terugkeer naar de natuur weer opgeld in de 'tegen-cultuur'. De nieuwe religieuzen vluchten naar de moederlijkheid van de archaïsche aarde en dreigen te vergeten dat juist de schepping hunkert naar het openbaar worden van de volwassen zonen van God. De hof moet een stad worden. Jezus doorbreekt de natuurlijke cirkelgang van liefde, moederschap en dood door vanaf het kruis de moeder toe te vertrouwen aan de apostel, het verleden aan de toekomst, de geboorte aan het Woord, de koestering aan de kerstening, zoals de biddag voor het gewas moeder aarde toevertrouwt aan de gemeente en de seizoenen koppelt aan de prediking. Wordt het niet tijd de biddag in ere te herstellen? Maar dan niet in de geest van 'terug naar de natuur'. De sprinkhanen en de wilde honing van Johannes de Doper worden wel aanbevolen als tekenen van verbondenheid met de natuur, maar hij wilde zich alleen kenbaar maken als de tweede Elia. De nieuwe eerbied voor de natuur mag niet ontaarden in rancune tegenover de cultuur. Bij kerkvaders vinden we al de gedachte dat de mens zoveel mogelijk de paradijselijke levenswijze moet nadoen door alleen vruchten en noten te eten. Dat is sen loochening van de gebrokenheid van tiet wel verzoende, maar nog niet verloste leven, waarvan het eten van dieren een teken is. 'Ook Portielje slaat wel eens een ''"eg dood' (Aforisme uit 'De Groene Amsterdammer'). '" tiun afkeer van het zgn. onnatuurlijke

doen sommigen bijna alsof elektrisch licht kunstmatig zonlicht en dus een duistere zaak zou zijn. Het is te begrijpen als jongeren in het uitdelen van krenten iets gratuits tegenover de techniek stellen; maar een bepaald soort bloemenkinderen van wie velen zijn overgegaan naar het volkje dat zich naar de Jezus van Maria noemt en niet naar de Christus van Johannes, kan met bloesems om de hals zomaar in de buurt komen van heidenen bij wie de natuur de maatstaf voor het menselijk handelen is. Er is verband tussen de oer-duitse natuurliefde en de fastistische afkeer van 'onnatuurlijke' rasvermenging en van brildragers zoals intellectuelen en joden. De aanbidding van de aarde loopt uit op een verschroeide aarde. Als honden een goed leven hebben, kan dat betekenen dat de S.S. op alle fronten wint. De Kultuurkamer was tegen de cultuur. Overigens mag men niet zeggen dat de he-

le tegencultuur antitechnologisch is. Als de moderne Rechabieten niet willen dat machines de mens besturen, betekent dat nog niet dat zij tegen machines zijn. Hun kleren tonen beide aspecten: ze behoren tot de machinale massaproduktie, maar hebben een functionele affiniteit met de natuur. Met spijkerbroeken kunnen ze op de grond liggen en de zee in lopen. De natuur is geen vreemd element: zij zijn de natuur. Terecht zijn ze benauwd voor de rampzalige gevolgen van de ersatz-cultuur die al het echte door namaak vervangt, zoals Astro Turf, het nieuwe kunstmatige voetbalveld, met nylon tegels, die 'beter dan gras' zijn, daaronder een schokabsorberende laag die 'zelfs al valt de regen met bakken uit de hemel niet in modder kan veranderen', zonder stof, zodat de sportkleding 'tijdens het hele spel helder blijft', met een grasgroene kleur die niet door het invallen van de winter kan verva27

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen