VU Magazine 1972 - pagina 233

Dr. RL. Haan:

Wie de discussie begint is voor'de link' intervievi/^ door Henk

Biersteker Dr. R. L. Haan

Een van de belangrijkste onderwerpen op monetair terrein, die op Unctad IN aan de orde zouden komen, was wat meestal kortweg wordt aangeduid met 'de link'. Dat wil zeggen het koppelen van de creatie van speciale trekkingsrechten met ontwikkelingsfinanciering. Dr. R. L. Haan legde, in gesprek met Henk Biersteker, uit wat speciale trekkingsrechten zijn, én waarom er weinig steekhoudends is in te brengen tégen 'de link'.

in Santiago zal er wel over worden gepraat, maar beslissingen kunnen er niet over worden genomen, want het Internationale Monetaire Fonds (IMF) heeft de zaak nog in studie. Minister Boertlen zei onlangs In een interview (NRC/Handelsblad, 7 april), dat de discussies op dit punt vrijblijvend zullen moeten zijn. Dr, Haan maakte zich enigermate kwaad over het feit, dat het IMF pas gereed zal zijn met zijn rapport over de speciale trekkingsrechten en ontwikkelingsfinanciering, wanneer Unctad lil zal zijn afgelopen. 'Ik vind het jammerlijk. Het klinkt natuurlijk heel zindelijk als je zegt, datje de zaak nog in studie hebt, maar degenen die dat zeggen, weten natuurlijk heel goed, dat een IMF-studie meer het resultaat is van de politieke attitude van de belangrijkste landen, dan dat het die attitudes zou kunnen beïnvloeden. Dat is nu de georganiseerde doofpot.'

zij het voortduren van het betalingstekort van Amerika, en dat heeft weer een ander bezwaar: als er zoveel dollars in omloop komen, gaat men het vertrouwen in zo'n valuta verliezen en dan krijg je - wat uiteindelijk ook is gebeurd - spanningen om de koers, devaluaties, wisselkoersonrust. Dat was allemaal wel te voorzien. Men heeft getracht het te voorkomen door tijdig te zeggen: we moeten, voor die toevoer van nieuwe wereldreserves (zeg maar: voor die aanvulling van het goud), naar een ander middel omzien, dat de dollar kan vervangen. Dat zijn de speciale trekkingsrechten geworden, de SDR's, special drawing rights.

U bent destijds gepromoveerd op de kwestie of en hoe er een nieuwe bestemming zou l<unnen worden gegeven aan de speciale trei<l<ingsrecliten. Kunt u eerst uitleggen wat dat voor dingen zijn?

Nee, het wordt er wel vaak mee verward en dat is ook wel begrijpelijk. De gebouwen van beide Instellingen vormen één blok, je kunt in- en uitlopen, maar het is strikt gescheiden. Het enige wat ze gemeen hebben Is dat ze tegelijk zijn opgericht in 1944. Die wereldbank was wel een logische zaak. Men had te maken met de oorlog die afliep, en met de verwoestingen die waren aangebracht. Vandaar dat de bank 'internationale bank voor herstel en ontwikkeling' heet. Men had zich voorgesteld, dat er twee dingen moesten komen: het IMF, dat kon zorgen voor kredietverlening op heel korte termijn, ter overbrugging van een betalingsbalanstekort, als dat zou optreden. Het idee is namelijk dat een tekort op de betalingsbalans zich wel weer herstelt. Als het niet vanzelf gaat, dan moet het land dat dat tekort heeft, zich erop toeleggen in het belang van een internationaal evenwicht. Het IMF is daarmee de instelling geworden, die op korte termijn krediet verleent. Daar tegenover heeft men gezegd: er is ook herstel te plegen, bovendien is er het pro-

Dat kan heel eenvoudig worden gezegd. Centrale banken in de wereld houden monetaire reserves aan, dat is buitenlands geld, om wanneer dat nodig is, aan het buitenland betalingen te kunnen doen verrichten. Dat is altijd nodig wanneer we een betalingsbalanstekort hebben. Dat betekent niet anders, dan dat we meer opmaken in het buitenland dan we er verdienen. Om dat verschil te kunnen betalen, is geld nodig en dat is historisch altijd in de eerste plaats goud geweest. De goudvoorraad werd al spoedig aangevuld met deviezen, aanvullende reserves, dus, naast het goud. Het begon met het pond sterling, daar kwam al gauw de dollar bij. Vooral na de oorlog zijn er veel dollars op die manier gecreëerd. Dat kon niet tot in de verre toekomst doorgaan, want naarmate je meer dollars creëert, kan dat alleen maar dank-

Die speciale trekkingsrechten worden altijd toegekend op basis van de bijdragen die worden ingebracht in het Internationaal Monetair Fonds. Is dat een instelling van de Wereldbank?

25

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen