VU Magazine 1973 - pagina 440

procent duidelijk te kennen had gegeven zelfmoord te zullen plegen. Tijdens een symposium dat twee jaar geleden in Nijmegen werd gehouden zei prof. Van de Loo (volgens de Volkskrant), dat de factoren die bij zelfmoordenaars steeds weer naar voren komen o.m. bestaan uit 'eenzaamheid, gevoelens van schuld of schaamte, waardeloosheid en mislukking, van overbodigheid en leegte na pensioen, ondragelijke machteloosheid in een strijd om gerechtigheid, verlies van ouders, gebroken gezin, gebrek aan identificatie met een vaderfiguur'; factoren die stuk voor stuk te maken hadden met de omgeving van de zelfmoordenaar.

Panische run In het augustusnummer van het Nederlands Tijdschrift voor Criminologie, dat geheel was gevuld met studies rond zelfmoord, in verband met het zevende internationale congres inzake suicide-preventie dat tegen het eind van die maand in het hoofdgebouw van de VU werd gehouden, legde dr. C. Verhoeven een verband tussen het toenemend aantal zelfmoorden en de manier waarop materiële goederen in de huidige welvaart worden verworven, 'namelijk een permanente activiteit en een ongenadige concurrentie die leiden tot een cultus van actie en succes en tot een zelfwaardering die bij voorkeur daarop is gebaseerd. Niet de welvaart is dodelijk, maar de panische run waarvan zij het resultaat is, waarin niet iedereen zich kan handhaven en waaraan toch vrijwel niemand zich kan onttrekken. Een race vraagt om afvallers. Het zou de organisatoren zeer verbazen wanneer alle deelnemers tegelijk over de streep gingen of weigerden te concurreren. De maatschappij die ambitie, concurrentie en activiteit als enige weg naar succes en succes ais enige vorm van geluk propageert, jaagt daarmee onherroepelijk een aantal mensen de dood in.' In hetzelfde nummer beval P. J. A. van der Rijt aan, de aandacht en energie te richten op het leefbaarder maken van onze cultuur waarin het individu, geïsoleerd en vereenzaamd voor zelfmoord meent te moeten kiezen.

Herstel Een tweede opvallend punt in de publiciteit rond zelfmoord was, dat nadruk kwam te liggen op het herstel van relaties tussen mensen als hulpverlening. Professionele krachten in de medische sector bleken niet steeds tot hulpverlening in staat, gegeven het al genoemde feit dat een groot aantal

zelfmoordplegers van tevoren hun arts hadden geconsulteerd, maar desondanks hun daad stelden. Sterker nog: in het proefschrift van dr. S. A. Duursma, dat half 1971 verscheen werd een oorzakelijk verband gelegd tussen bezoek aan de dokter en zelfmoordpogingen (zie ook gesprek met dr. R. W. F. Diekstra op pagina 21). Een van zijn stellingen luidde: 'Nadat slaapmiddelen alleen nog op doktersvoorschrift beschikbaar zijn gesteld, is het aantal geslaagde zelfmoordpogingen met slaap- en kalmeringsmiddelen groter geworden.' Staatssecretaris Hendriks van volksgezondheid drong bij de opening van het zelfmoordpreventie-congres in het VU-hoofdgebouw dan ook aan op 'voorzichtigheid bij het geven van recepten waar het de hoeveelheid en de giftigheid van de slaapmiddelen betreft.' 'Hulpverlening die wordt beperkt tot de lichamelijke gevolgen van de zelfmoordpoging is een eenzijdige benadering', aldus de staatssecretaris.

Samaritanen Hulpverlening in een vorm als die van de in Engeland optredende 'Samaritanen', vergelijkbaar met de SOS-telefoondiensten in Nederland was intussen effectief gebleken. Wanhopige mensen konden telefonisch contact opnemen, een groot aantal vrijwilligers stond klaar hulp, raad en vriendschap te bieden. Tal van onderzoekingen wezen uit dat in steden in Engeland waar de organisatie werkzaam was het aantal zelfmoorden afnam. Gerard Sipkema: 'Ik ben het zeer eens met wat Chad Varah van de Samaritans uit Londen op het congres zei, namelijk dat het In hoofdzaak gaat om het juist leggen van inter-menselijke verhoudingen. De wetenschap zou zich er bewust van moeten zijn dat ze slechts een begeleidende rol kan spelen. 80% van de theorieën over zelfmoord berust In laatste instantie op ideologie en opstelling. Natuurlijk zijn er cijfers nodig, natuurlijk moeten er instanties zijn, waarnaar eventueel verwezen kan worden. Mijn indruk van zo'n congres is echter, dat de wetenschap zich zo van het probleem meester maakt. Naar mijn idee is doorslaggevend dat de juiste vrijwilligers zich op een juiste manier met het probleem blijven bezighouden, op een manier namelijk waarbij de persoon die dreigt zelfmoord te zullen plegen het gevoel krijgt dat er iemand is met belangstelling voor zijn problemen en die belangeloos wil helpen.' Gerard Sipkema

20

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen