VU Magazine 1975 - pagina 201

De ontdekking van de dubbele spiraal Of wetenschappelijke discussies vaker op de vuist worden uitgevochten, onttrekt zich aan de waarneming van VU-magazine. Gebruikelijk is het niet daarvan melding te maken in wetenschappelijke tijdschriften. Een dreigend handgemeen met een jonge vrouw behoort echter stellig tot de zeldzame gebeurtenissen in de geschiedenis van de wetenschap. Toch kwam het bijna zover, als men Nobelprijswinnaar James D. Watson mag geloven in z'n geruchtmakende reportage in boekvorm in 1968 van de gebeurtenissen in 1951 in Engeland, die leidden tot een beschrijving van de struktuur van het DNA-molecule, dat het geheim bevat van de overdracht van erfelijke eigenschappen. Watsons gedachte was dat de nucleinezuurmolecuie misschien ook wel de vorm van een spiraal kon hebben, net als de zojuist door Nobelprijswinnaar Linus C. Pauling ontdekte structuur van eiwit. Hij was niet de enige onderzoeker die, zomer 1951, in Engeland rondliep met dat idee. Maar onderzoekster Rosalind - 'Rosy' - Franklin wilde daar niet van horen op grond van door haar gemaakte röntgenfoto's. De ruzie in het laboratorium liep hoog op. Watson: 'Rosy kon zich nog maar nauwelijks beheersen; ze sprak steeds luider en zei me dat m'n stommiteiten me snel duidelijk zouden worden wanneer ik m'n gejank zou staken en haar röntgenbewijzen in ogenschouw wilde nemen. Ik wist meer van haar gegevens dan ze dacht. Een paar maanden geleden had Maurice (Wilkins, ook Nobelprijswinnaar, Red. VU) me over de aard van haar zogenaamde anti-spiraal verteld en omdat Francis (mede-Nobelprijswinnaar Crick, Red. VUm) me had verteld dat ze op een dwaalspoor zat, waagde ik het tot een explosie te laten komen. Zonder verdere aarzeling liet ik doorschemeren dat ze geen röntgen-foto's kon interpreteren. Wanneer ze wat theorie zou doornemen, zou ze begrijpen, dat wat ze aanzag voor anti-spiraal-gegevens voortkwamen uit de kleine vervormingen, het raamwerk van kristallen waarbinnen de eigenlijke spiraal was verpakt. Plotseling kwam Rosy achter haar lab-tafel vandaan die tussen ons in stond en kwam op me af. Ik was bang dat ze me in dolle woede zou slaan en trok me haastig naar de deur terug'. De foto's van Rosy zouden niettemin van groot belang blijken te zijn voor Watson c.s. De jonge Amerikaan ging na het incident eten met Wilkins. Hij wilde wat meer van hem weten over de gefotografeerde B-structuur, maar Wilkins klaagde tijdens de maaltijd alleen maar over z'n slechte woonruimte. Op de terugreis van Londen naar Cambridge bleef Watson doorpiekeren over het onderwerp. Hij was ervan bezeten, zoals hij ook droomde nog eens beroemd te worden. 'Later in de koude, vrijwel onverwarmde trein tekende ik op het randje van een krant wat ik onthouden had van de B-structuur en terwijl de trein zich naar Cambridge spoedde, probeerde ik te kiezen tussen een model van twee of drie ketens. (...) Tegen de tijd dat

Rosy Franklin

ik naar de universiteit was gefietst en over het hek was geklommen, besloot ik twee-keten-modellen te gaan bouwen.' Kleurig beschreef Watson wat er in hem omging na dat besluit. 'Na middernacht raakte ik steeds meer in m'n nopjes. Heel wat keren hadden Francis (Crick) en ik ons zorgen gemaakt: de structuur van DNA zou wel eens heel alledaags kunnen zijn, zonder dat er verder iets uit af te leiden viel hoe deze zich copieerde of hoe deze de cel-biochemie beheerste. Maar nu bleek het antwoord, tot m'n vreugde en verbazing, zeer interessant. Langer dan twee uur lag ik nog met een gelukkig gevoel wakker; voor m'n gesloten ogen dwarrelden paren adenine-restanten. Af en toe schoot eventjes de angst door me heen dat zo'n pracht-idee wel eens fout zou kunnen zijn.' De gedachte bleek naderhand evenwel juist. Wel kreeg Watson een wat wee gevoel in z'n maag toen een opgewonden Crick enkele dagen later aan de lunch in een etablissement iedereen binnen gehoorsafstand wenste mede te delen, dat zij het geheim van het leven hadden ontdekt. 'Ik hoop dat dit boek zal aantonen dat de wetenschap zelden rechttoe-rechtaan voortschrijdt, zoals vaak door buitenstaanders wordt gedacht', schrijft Watson in z'n inleiding tot het bewust subjectief geNobelprijswinnaan Watson (rechts) en Crick (links) nadat n in 1953 hun beschrijving van 'de dubbele spiraal' hadden gepubliceerd.

23

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen