VU Magazine 1975 - pagina 124

In principe blijft ook dan echter de aarde een in materieel-energetisch opzicht beperkte voorraadschuur. Dit heeft consequenties voor de aard van de menselijke arbeid. Wij hebben als mensheid na een honderdduizenden jaren durende periode, waarin de mens zich in een combinatie van machteloosheid behoedzaamheid en respect onderwierp aan de krachten van de natuur, een slechts enkele duizenden jaren durende periode achter ons, waarin de mens op steeds brutaler en agressievere wijze deze krachten aan zich onderwierp. De ongebreidelde exploratie en exploitatie van de aardeschatten werd tot voor betrekkelijk kort nooit bekritiseerd. Integendeel: hoe meer iemand aan de aarde wist te ontrukken, hoe meer hij geprezen werd, hoe rijker hij ook werd. Sinds enige tijd zijn wij ons wel gaan realiseren dat aan deze exploitatie ongunstige Ariseid in een materieel eindige wereld externe effecten verbonden zijn die zich 'De problematiek van de materieel-energe- onder andere manifesteren in het verlies van tisch eindige wereld mag als voldoende be- milieufuncties. We gaan ons nu ook afvragen kend worden verondersteld. Indien het de of aan de exploratie en de exploitatie zelf mensheid gelukt om van de 2 miljard kwh geen perk moet worden gesteld. zonneënergie die dagelijks door het opper- In principe kan worden gesteld dat de minivlak worden opgenomen een substantieel ge- male opbrengst van de materiële arbeid voldeelte op te vangen en te reserveren voor doende moet zijn om alle aardbewoners een menselijk gebruik, dan zullen veel van de bestaansoptimum te garanderen. Daarmee huidige problemen opgelost kunnen worden. bedoel ik een zodanig systeem van voorziewiens behoefte bevredigd moet worden, wil zijn persoonlijke menswording kunnen slagen. Centraal staat wat de werker zélf nodig heeft. Hier geldt niet de vraag 'hoeveel mogen wij van een mens vergen', maar 'wat mogen wij een mens onthouden?' Het feit dat in het belastingmodel niet verwezen wordt naar alle aspecten (spel, educatie) die een arbeidssituatie dient te bevatten, maakt volgens prof Kuiper het belastingmodel ongeschikt om alleen te worden gebruikt. Hij bepleitte een synthese van beide benaderingen, die hierin bestaat dat de mens altijd sociaal wezen is en dat het een basisbehoefte voor hem is deel te nemen aan de sociale werkelijkheid, die zich onder andere openbaart in de arbeid. Tenslotte het laatste deel van het betoog van prof Kuiper, dat in de pers aandacht trok:

Vertel eens, PietjeJ^nSehj ^^er^kje 4^t je/n^ncf 4^ helft vqn zi/h leveh 7.b^ w\\\eir\ ^f^t^^n ih ri\il Voor een nK/joen (S^^er^ 9

ningen dat geen enkele mens door materiële deprivaties gehinderd wordt persoonlijk mens te worden en bij te dragen aan het scheppen van cultuur. In termen van mensheid gesproken ligt de benedengrens van de materiële of produktieve arbeid daar waar de mensheid over voldoende materieel-energetische voorzieningen beschikt om op weg te blijven. De bovengrens van de produktieve arbeid ligt daar waar de materieel-energetische balans dreigt verstoord te raken, namelijk als per tijdseenheid meer materie en energie worden verbruikt dan in diezelfde tijd aan materie kan worden teruggewonnen of aan energie kan worden verzameld. Velen zijn ervan overtuigd dat deze balans in feite nu al ernstig verstoord is of althans verstoord zou zijn als de hele wereldbevolking op dezelfde grote voet zou leven als thans de bevolking van het Westen. In toenemende mate zal met name in het Westen rekening gehouden moeten worden met een vermindering van arbeid die in de eerste plaats beslag legt op materie en energie. Dat komt voor een belangrijk deel neer op een vermjndering van de produktieve arbeid, of om het anders te zeggen: op een desacralisatie van het bedrijfsleven. Niet weinigen vrezen daardoor een onaanvaardbaar

ëOi'^t M 6f ea+i5 (i\Sti^ ^ooC ZiiteiA....

V^tiliyrlijk nie% m e e s t e r ' toch vee) meer W^grc/cf^h ^6^,,..

—' fnet het Vot^e*i<^. Z-o^h M weet ^3^t <^ zon o^ oV&f ^oze^ t»A ^oecjev)^ ev\ .s4iünt i^iï e\/eMZe&r K/oor fj^k ei^ ^fm. ObYee<ï>t£ ^ezii^t /ijkt .^3t IvW n^ooi M^gr ^O^lS M Zult ^e^ruhev, ohMoJelijk oiT\ Zor)n€-e*\er^/^ ra^4o|3e/ t e mï)keM .'

gereikt, en ohze fïrmg ^f&chei^ v^n J e neemt> vj\i ik voor <^e- aar^ijneic/ eenS ewi k/ön rekensomfhetje iYf^k;en.. e»i week teit 7^ ^'^ = lé'S' '^^^- Stei ^^t je cj^^r •^112, M^©" °^^'^- '^^^'^ '^^3'" ^°S^^'^i' 7-X3 wren ^^ cjan houJerMim ^o tifev, voor jezelf over... \MeltiU, 45 \W Hef'je ^'Tom/ Voor ons gewerkt, b^je.,

'to uur i^ we.1 Als w.jcMfe^,^^e^

^^/e'J"'

^rof>|ÊidM<f "tooU Vooral /=e4oÊj4 ivar«^ ^„. .•r'. „—Ir. ^-te mSkev, ^&r het ^rk^Sp^oces

U i e ^ we ^ t

^ACXL^,.

43t je oY^ütsieer ^e. M\\j V^m j e (even q^^ onze fLvT, j f O O eev, klein /nMjoeP, !, ^, ' ^^^ ^"""^ Onz.e frm^ /S j e ZLeey-evkevitdijk jgioseio, ^oor 4ie ^i'/ijggt" v'g*^_3ouivi€véM !.'

34

V^ia Mw k&lki /i> 'wwef^ gei^gseef^^ o^ /jet i'^h'^^Tót^-f^rmCf/ie e^ o^ \^Ohot:>olie.boSitieS \>m<Se^ (W^t t«^n,<,4, cvev-ig-e^ <> em kleir)i(£^eic( -s) 2oM<|w vve e\ke^ $(m> "f^ (\e e(oeV-^,e*v,^f|ci v/^/ie^en SWke^/\ 3,]%. S^eeMW ^°or c^c Zor\ I! \indH, als-fclieo/»^. tviet iiw hovciA^rcjit kot)r)e\<t(Ci,, ons 6eei/\ rv\i44ei 3^n 4&. h^^^ CJDWA Ö/H •^jjeetnfecM't op het zonlicht t e variA/ef\/e4^ ^ zo^at VH liet ki<tih6^i exMoiterevi en veJikok&A'^ Z° ZOK ohi£ vvinst ^e>\-^n4 k^^fi?! kuk^hen IÏIUV&H^ t^VWHl '^^ •^^nne-efictó^e ^•ah \eAeKe.üv\ (UA aani; mi7iea tiiet in^t winst) t o i

h«t

in önzfc oveirv(o£<:| z-^l 4klei^

—' -^

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen