VU Magazine 1977 - pagina 273

i^

sen. Dan zal met wapengeweld opgetreden moeten worden.'' Trouw brengt het bericht de volgende dag onder de onjuiste kop: ,,Soekarno verklaart ,,den oorlog" aan Nederlanders, Indo-Europeanen en Ambonezen". Daar klopt niets van. Een dergelijke verklaring zou ook geheel niet gepast hebben in de politieke lijn van de regering van de Republiek. Men wil juist de Molukkers bewegen tot deelname aan de revolutie. En dat Soekarno anders over Ambonezen oordeelt, mag afgeleid worden uit het feit dat hij voor zijn lijfwacht in Djokja later Ambonezen kiest. Maar het gros van de Javanen kent slechts de KNIL-Ambonees. Het bericht is het sein voor aanslagen op tal van Ambonese gezinnen op Java en elders. De Molukkers in het republikeinse kamp zijn woedend over het ongelukkige pamflet. Zij eisen en krijgen een rectificatie, mciar die drong minder door tot het publiek. Tal van Nederlandse rapporten gewagen van aanslagen op Ambonezen. Republikeinse Molukkers (van de API-Ambon) hebben het druk met het in veiügheid brengen en beschermen van Ambonese gezinnen. Ambonese KNIL-militairen en pemoeda's vechten her en der. Van der Plas adviseert (vergeefs) Van Mook om de Ambonese KNIL-militairen en hun gezinnen een taak in Oost-Indonesië te geven (bewaken van krijgsgevangen Japanners), waar het rustiger is. Men kan, zo is de heersende Nederlandse opvatting, de Ambonese KNILmilitairen juist nu uitstekend gebruiken op het revolutionaire Java. Overigens gaat het de Ambonese KNIL-militairen niet om hun persoonlijke veiligheid. Van der Plas meldt: ,,Een wegzenden van de Ambonezen, Menadonezen en Timorezen van het KNIL uit Batavia kan, naar ik verneem, leiden tot muiterij, aangezien deze van niemand anders dan van H. M. de Koningin het bevel willen accepteren Batavia te ontruimen. Ook zijn uitlatingen gemeld: Als de Nederlanders zó onze trouw belonen, blijft ons alleen over naar de republiek over te gaan". In een Molukse bijeenkomst in Djakarta doet dr. Leimena vergeefs pogingen om de KNIL-Ambonezen te bewegen de andere

kant te kiezen. ,,Als wij nu niet meegaan met de republiek, zijn wij als Ambonezen verloren", zegt dr. Leimena. Maar de KNIL-militairen protesteerden woedend ,,Hoe dan met de moorden en rampokkerijen^"

Saamhorigheid Toch blijft dwars door de politieke tegenstelling heen een Ambonees (Moluks) saamhorigheidsgevoel functioneren. Een Moluks KNIL-ofFicier stelt op een Molukse bijeenkomst in Djakarta voor dat Molukkers in het kamp van KNIL en TNI niet op elkaar zullen schieten in de strijd. Afgesproken wordt een geheim teken ('n blauwe vlag of 'n blauwe halsdoek), dat inderdaad in de jaren erna moet hebben gefunctioneerd. Want heel wat Molukkers komen op andere delen van Java in de TNI terecht in een eenheid die de naam zal gaan dragen van Pattimura, nog steeds de naam van een TNl-onderdeel. Tot de publieke opinie in Nederland dringt weinig door van de verscheurdheid in het Molukse kamp. Als vanouds handhaaft men slechts het beeld van de Nederlandgetrouwe KNIL-Ambonees met daaraan verbonden het idee dat een héél volk (Ambon) eendrachtig aan Nederlandse kant staat.

MiuiiHlaK IS 9t^.

11 .*lf ClT!,<-f ."V/

Van der Plas noemt in een nota van 18 november '45 ,,de trouw van de christelijke bevolking van het Oosten van den archipel", ,,een machtig wapen", ,,gezien dat een Indonesische eenheid, Indonesia Raja, den Indonesischen leiders na aan het hart ligt Toch hadden althans de autoriteiten kunnen weten dat er meer aan de hand was. Zo meldt de Nederlandse officier Abbenhuis juni '46 in een rapport, over de toestand in Batavia: ,,Gelijk bekend staan de hier op Java wonende Ambonezen en Menadonezen voor een deel aan Nederlandse zijde, voor een ander deel,, di belakang Pemerintah Republiek Indonesia (achter de republikeinse regering). Hun positie is inderdaad moeilijk".

Deelstaten Het antwoord van Nederland op de proclamatie van de Republiek Indonesia is Van Mooks deelstatenconstructie 21 december op papier geschetst en meteen in de ministerraad besproken. In feite houdt de Nederlandse reactie een ontkenning in dat de geproclameerde republiek méér is dan een Javaans-Sumatraanse aangelegenheid, tot ergernis van de Indonesiërs, die juist hun best doen een voor de hele

f-'^rit

IMS

A u t n iw.-jKw uuvr

TtArtjM^ f'CKOK J->ii

magazine?

BUi imumcht

KUWTIR

-IftUt'W"

SOEKARNO VERKLAART „DEN OORLOG" Aan Nederlanders, Indo-Europeanen MEÖIINGEN OVER DEOORLOGSVERKLARrNG en Ambonneezen L-» .^I.-*.^ *««i]r«4.^«

OM

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen