VU Magazine 1978 - pagina 424

wu magazine 26 actie van de ARP. Fel staan de beide telgen uit het gereformeerde kolonisten-milieu uit de Haarlemmermeer tegenover elkaar. „Het gebruik van deze wapens is in strijd met de wil van God" (...) „Deze wapens zijn geheel duivels en van de moordenaar van den beginne", roept VerkuyI. (De Rotterdammer, 13-6-70). Na het overlijden van de Kamper hoogleraar prof. Brillenbrug W u r t h , die als vrijwel enige in het A.R. milieu zich tegen kernwapens keerde, heeft VerkuyI diens fakkel overgenomen. Het antwoord van Biesheuvel is kenmerkend voor de andere sfeer, die in de A.R. partij ontstond na de dekolonisatie-crisis. VerkuyI zélf heeft Biesheuvel in de Indonesië-problematiek geleerd dat wij van die stelligheid af moesten zegt Biesheuvel. Het benauwt hem dat VerkuyI zo precies weet wat de wil van God is. Hij meende dat de A.R.P. nu juist verlost was van de verabsolutering van een bepaalde uitleg van de Bijbel. „Er zit wat in" reageert een commentator in het Centraal Weekblad (20-6-'70), „Maar: als iemand nu eens gevonden heeft. Mag dat ook? Mag dat ooit? Als er dan in een christelijke politieke partij nooit eens iemand zeggen mag: zo zegt de HEREdan hoeft 't van mij niet meer. Dat christelijk politiek-bezig zijn wat ootmoed met zich meebrengt kan ik verstaan. Maar op „zoelten " alleen kan men geen politiek-bezig zijn bouwen, en dat wil de A.R. partij toch?" Niets meer of minder dan het eigen karakter van de A.R. partij is nu in geding. J. van den Berg constateert in Vrij Nederland „dat Biesheuvel VerkuyI veroordeelt om het principe waarop de ARP nu juist gegrondvest is, nl. evangelie en politiek, het interpreteren en volgen van Gods woord in deze wereld". Het conflict Biesheuvel-Verkuyl trekt grote aandacht, ook omdat een reportage-ploeg van Brandpunt er opnamen van maakt. De partij-leiding grijpt in deze spanning naar een beproefd m i d d e l : uitstel van de bepaling van het partij-standpunt en nadere studie. Oud-premier W. Drees brengt in een artikel in Vrij Nederland (18-7-'70) onder w o o r d e n voor welke keuze de

Hoogleraar aan de VU in 19fö. V.t.n.r. Mevrouw VerkuyI, Prof. Hendrik Kraemer, Prof. VerkuyI en Prof. Schippers.

A.R.-partij nu staat. „Gaat men zich bezinnen op wat God wil of het probleem meer uit praktisch, of, om de moderne uitdrukking te gebruiken, pragmatisch oogpunt bezien?" Hij maakt zich geen zorgen over de af loop. „ ^ / e f f ó verwachten resultaat schijnt mij niet twijfelachtig, maar het is een merkwaardige zaak, dat hiermede in de Anti-Revolutionaire Partij in wezen de vraag in discussie is of men met de NA VO zou moeten breken." En dat in een partij „die in de regel het meest onvoorwaardelijk voor een krachtige landsverdediging pleegt te pleiten." Verkuyis benadering spreekt Drees niet aan. „ Overweging van de vraag wat God wil zal ook de anti's hierbij van weinig dienst zijn. Professor VerkuyI geeft uiting aan echte, diepe gevoelens. Was er echter achter die gevoelens ook een logische gedachtengang? Waar ligt voor prof VerkuyI de grens tussen wat God wil en wat hij niet wil. Wel bommenwerpers, de brisantbommen, de brandbommen? Een bombardement als tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog op Dresden, dat overvol was met vluchtelingen uit de gebieden waarin de Russen oprukten, een bombardement dat 150.000 doden eiste?" Als de kruitdamp optrekt in de A.R.-partij blijkt er feitelijk voortaan ruimte voor ook atoom-pacifisten. En het CDA-verzet nadien tegen de neutronenbom mag niet los w o r d e n gezien van de indringende manier waarop VerkuyI c.s. de kernwapenproblematiek aan de orde stelden. Al riep hij eens op niet A.R. te stemmen, eruit stappen deed hij niet. Voortdurend begaf VerkuyI zich buiten de vertrouwde o m m u r i n g van het gereformeerde milieu. Hij klom niet over de o m h e i ning o m voorgoed uit het blikveld te verdwijnen maar liep min of meer argeloos dwars door de muur - o m nadat dit gat met spoed gedicht was op een ander punt weer in te breken, want hij had opnieuw een boodschap tot „ d e g r o e p " , waartoe hij zich bleef rekenen. En daarna ging hij w e d e r o m op stap onder geraas van neervallend puin bij het passeren van de muur. Verbreking van de isolementspositie van de gereformeerden was niet zijn opzet, wel was het effect van Verkuyis grensoverschrijdingen dat het vroegere bolwerk tenslotte niet meer te repareren bleek. En al bleef het gros van de gereformeerden op de vertrouwde plaats, vrijer voelden de meesten zich w e l . Weinig waardering heeft VerkuyI voor gereformeerde intellectuelen die over de muur klommen en verdwenen. Tegenover VU-Magazine spreekt hij in dit verband over „ h e t verraad der intellectuelen". „Mijn idee is altijd geweest - en dat heb ik geprobeerd waar te maken -: als je behoort tot de intellectuelen moetje nooit 't contact met je achterban afbreken. Maar je moet met groot geduld, eerlijk en liefdevol proberen ze mee te krijgen. Het is een beleving voor mij, dat nu ik ouder begin te worden, ik inderdaad gezag ga krijgen. En dat de achterban langzaam maar zeker meegaat in het oorlogsvraagstuk, het rassenvraagstuk, al die dingen. Ik heb nooit 't contact afgebroken." (BvK)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen