VU Magazine 1978 - pagina 405

1^ magaune 7

Gesina H. J. van der Molen een indrukwekkende vrouw ,,Door ondergetekende is geen afstammingsverklanng (A) getekend en zulk een verklaring zal ook nimmer door haar worden getekend, daar zij het maken van onderscheid naar bloed en ras tussen Joden en niet-Joden in strijd acht met het Christelijk beginsel, volgens hetwelk alle mensen voor God zondaars zijn, die zonder uitzondering Zijn genade in Christus behoeven en kunnen verkrijgen. Bovendien is zij ervan overtuigd, dat elke achterstelling der Joden een vergrijp is tegen het volk, dat door God van ouds her werd uitverkoren om daarin den Zaligmaker der wereld te doen geboren worden. Ten slotte is zij van mening, dat de ondertekening van bovenbedoelde verklaring een eerste stap is op de weg der Jodenvervolging, die een schande is voor elk Christenvolk en in het bijzonder geheel in strijd is met de beste tradities van ons Nederlandse volk." Een lichte opwinding maakte zich van mij meester toen ik jaren geleden in een archief uit de oorlogsjaren een vergeeld velletje papier ontdekte waarop bovenstaande tekst was gestencild. Gevallen van weigering om de Ariërverklaring te tekenen waren zeldzaam, zo blijkt uit deel 4 van Lou de Jong's ,,Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog." Er waren niet of nauwelijks weigeringen. De Hoge Raad tekent. De Schoolraad, een overkoepelend lichaam van het protestants bijzonder onderwijs adviseert te tekenen tegen het dringende oproep in van prof. Hendrik Kraemer. ,,Mijns inziens, en ik weet namens zeer velen te spreken, voor wie dit een brandende gewetensaangelegenheid is, moet nu het ganse Christelijk onderwijs zeggen: Neen . .! Wanneer dit niet geschiedt, wordt het gansche kerkelijk spreken een aanfluiting." Maar de circulaire van de Chr. schoolorganisaties oordeelt anders. ,,Wij menen, dat aan dien eis moet en mag worden voldaan. Immers voor de bedoeling daarmede en gebruik ervan is niet de ondertekenaar aansprakelijk, doch hij die deze verklaring eist. Ook zou niet-ondertekening hun niet baten, terwille van wie men de ondertekening zou weigeren. Tenslotte mag het voortbestaan van ons Christelijk

indenken. Weigeringen waren zeldzaam, weigeringen waar bij een principiële motivering op papier werd gezet waren zonder meer uniek. Onder het papiertje had iemand met potlood een naam gekrabbeld: G. H. J. van der Molen. Ik meen dat van de op maandag 9 oktober overleden emeritus-hoogleraar Volkenrecht aan de VU geen beter portret kan worden getekend dan zij van zichzelf geeft in korte tekst waarmee zij de Afstammingsverklanng (A) oningevuld terugzond bij de papieren die ze begin 1941 ontving bij haar benoeming tot gecommitteerde bij de eindexamens van het chr. Lyceum in Hilversum.

E t r o e p be',r««K.r.g geboren ido^urn.

. _. _ „ piaoii _ . ,

<gtm*»r.-t

^eritJQori ni*i :< 21|n ;ooa oi .0Od.cn-ï^.•mcaSlc^^pi» p n . o o n :r. den i.n ^on a . : . » , . , • der Veiordenlng No 211 i9*l He! II onderg»iee«»ndt voigtng <• i\\n blooi g u l e l d

It tnitit

c e ï e n d D» onjume invulling a e i e i «emlormg oan

a*n at onder . ur-jeduiaf

(x'iontn dn h»(;.| of * Wi. ."»*; JUI «

jent dit riei (tn pernwri iJi bedot.d m n

vu-

«io4»i h

>i jthi,»^ oT d«*'Bwdt - iof«wb.n»ai kth

ktfkelH^» fltn-einKhjp heed behoord

onderwijs niet in de waagschaal worden gesteld, terwille van dit op zichzelf, naar ons oordeel niet volstrekt verwerpelijke punt." En bij honderdduizenden stromen de ingevulde formulieren binnen aan de hand waarvan de nazi's kunnen uitmaken wie in dienst van overheid of onderwijs Jood is of niet. Veel latere verzetsmensen tekenden. Achteraf konden ze zich dat nauwelijks meer

Ze reageerde wat verlegen-afwerend toen ik met het papiertje bij haar kwam aanzetten om te vragen of het inderdaad van haar afkomstig was. ,,Er zal voor mij niet zoveel aan vast. Ik liep geen risico er een baan mee te verliezen, zoals anderen." En schaterend kwam toen een verhaal hoe het gelopen was. Het duurde drie maanden voor men haar weigering ontdekte en toen was ze al druk bezig met het af-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen