VU Magazine 1981 - pagina 473

Bodem- en Luchtverontreiniging" opgericht. Na de Tweede Wereldoorlog onderging Nederland een snelle industrialisatie. Aan de horizon van herrijzend Nederland verschenen weer rokende schoorstenen. Een aanhaling uit het rapport: ,,Dit bracht meer vervuiling met zich mee, maar dat was niet erg, vond men toen, dan kon je tenminste zien dat er gewerkt werd, dat er vooruitgangwas". Een citaat uit die tijd zelf: „Giftige gassen (...) worden in de regel door de wind zo afdoende verspreid dat zij op de volksgezondheidstoestand van de

Rokende schoorstenen: ,,...konje tenminste zien dat er gewerkt werd" bewoners van nabijgelegen wijken zelden merkbare invloed uitoefenen". Deze geruststellende gedachten gingen in de jaren zestig niet meer zo gemakkelijk op. Een der eersten die deze „vooruitgang" aan de kaak stelden was de biologe Rachel Carson die

„Milieu" kreeg politieke lading in 1962 het boek „S/Venf Spring "(Stille Lente) schreef om op de gevaren van insektendodende middelen te wijzen, al dateerde de onrust onder wetenschappers al van kort na de oorlog. In Nederland werd het gebruik van DDT pas in 1975 verboden maar een verbod op produktie en uitvoer bestaat nog niet. ,,Dit zal er waarschijnlijk pas komen, wanneer men, net als in de Verenigde Staten, ontdekt dat de door ons uit de Derde Wereld geïmporteerde landbouwprodukten een gevaarlijk hoge concentratie van deze stof bevatten. De mensen die nu van DDT het slachtoffer zijn, bevinden zich te ver van ons bed" merken de onderzoekers op. Aktieve natuurbescherming kent in ons land een lange traditie. Tot 1905 hielden vooral de gegoede burgers zich bezig met de natuur. Onder aanvoering van Jac. P. Thijsse werd in '05 de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten opgericht, die een brede aanhang onder minder bevoorrechte groepen wist te verwerven. Het aantal leden groeide vooral in de jaren zestig en zeventig snel: in 1956 waren er nog geen 25.000, in 1979 meer dan

250.000. De in 1909 opgerichte Vereniging tegen Water-, Bodem- en Luchtverontreiniging besefte echter dat je een natuurgebied niet kunt beschermen door er een hek omheen te zetten, maar dat heel belangrijk is wat een samenleving verder aan vervuiling voortbrengt. Rond 1966 gaan steeds meer mensen deze kijk op en zorgen over het milieu delen. Bewegingen, aktiegroepen en onderzoeksinstituten rijzen als paddestoelen uit de grond en beleven een hoogtepunt rond 1970. Waarom juist dan valt moeilijk te verklaren. De schrijvers weten het ook niet precies, maar gaan toch enigszins mee met Hans Magnus Enzensberger. Deze zei in 1974 dat het milieuprobleem subjektief is: mocht er een milieuprobleem zijn, dan bestond het al veel langer. De lucht- en watervervuiling, de geluidsoverlast en het gebrek aan veiligheid was in 1880 groter dan nu bij fase-3 in Rijnmond. ,,Toch schreeuwde niemand moord en brand of in ieder geval hoorde men het niet en niemand sprak van de ondergang van de wereld" zo geven de studenten Enzensbergers mening weer. Het probleem is in ieder geval niet zo makkelijk aan te pakken, aldus de studenten: ,,Het ligt verankerd in onze maatschappijstruktuur en heeft te maken met een afwentelingsproces, dat door de eeuwen heen geholpen heeft het systeem stand te houden. Alle las-

'^^'>^

432

VU-Magazine1 o (1981)11 (december)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen