VU Magazine 1984 - pagina 516

gogische merites van deze aanpak is diskussie mogelijk (mijn vrouw is pedagoge!). Termen ais "ervarend leren" en „participerend leren", spreken mij aan. De aan de VU zeer bekende professor Albeda zei vorige maand over de Maastrichtse ervaring: "Niets is zo produktief als aktieve kennisverwerving. Luister je naar een betoog, dan onthoud je misschien 20 %. Dat kan oplopen tot 60 % wanneer je de kennis zelf opdoet." Ten slotte wierp prof. Tuininga de vraag op:

lingsbekwaam" worden om met deze vragen naar hun verantwoordelijkheid om te kunnen gaan. Parafraserend op de woorden van Newton, die Snelders aanhaalde: "Als ze verder willen kijken, dan is het omdat ze staan op de schouders van wetenschappers die de moed hebben gehad hun duale verantwoordelijkheid concreet zichtbaar te maken."VoorXbouwen dus op Von Weizsacker, Casimir en Weinberg, om een paar natuurwetenschappers te noemen, die ik al eerder citeerde. Studenten moeten leren twijfelen aan het primaat van wetenschap en technologie. Er is hoop als steeds meer wetenschappers de uitdaging aandurven zich Boston-achtige vragen te stellen.

leder doet dat wellicht op zijn eigen manier, maar er zijn meerdere jriteressante ontwikkelingen rondom de wetenschap aan de gang. Ik geef u hierbij enkele van mijn eigen inspiratiebronnen om de uitdaging hoopvol aan te gaan. Allereerst ben ik gefascineerd door kommunikatieprocessen, niet alleen tussen wetenschap en samenleving, maar ook tussen verschillende denkbeelden en rationaliteiten. Men kan het ook het "twee kulturen"-aspekt noemen, maar dan verder gaande dan de oorspronkelijke betekenis die C. P. Snow er aan gaf, nl. het verschil tussen de alfa- en de bêta-wetenschappen. Zo noemt Von Weizsacker in zijn benadering van de toekomst de verschillen tussen "Verstand" en "Vernünft", rationaliteit versus intuïtie. Maar er zijn vooral verschillen in denkpatronen en mij fascineert de mogelijkheid om die beter te begrijpen en wellicht daardoor te verminderen. Dit geldt voor de verschillen tussen man-vrouw, wetenschap-technologie, wetenschap-geloof, industrie en milieu-akties en tussen de Westerling, de Aziaat of Afrikaan. Het is hoop ik opgevallen dat verschillende van dit soort aspekten ook in onze vakgroep aan de orde Het wordt langzamerhand tijd voor enkele laatste komen, o.m. bij kollega Kirs'chenmann, die als wetenopmerkingen, maar "last, but not least". Bij een taak schapsfilosoof geïnteresseerd is in verschillende zoals die aan mij is toevertrouwd meen ik dat u ook wel mag weten wat voor vlees u in de kuip heeft. Ik soorten rationaliteiten. kies niet voor een waardevrije benadering van weten- Ten tweede zie ik dat steeds minder burgers de schap en technologie, maar voor kritische reflektie wetenschap en technologie het voordeel van de met als doelstelling konstruktieve suggesties voor twijfel geven en overgaan tot participatie in de beeen meer ontspannen verhouding tussen Weten- sluitvorming daarover. De rol van niet-deskundigen wordt serieuzer genomen. Zie de Wereldraad van schap, Technologie en Samenleving. Het zal u wel duidelijk zijn dat ik het een uitdaging vind Kerken en zie de Brede Maatschappelijke diskussie om in deze tijd dit vak te mogen doceren. Ondanks rondom energie. alle moeilijke tijden door werkloosheid en bewape- Ten derde signaleer ik dat het bedrijfsleven de techningswedloop ben ik niet pessimistisch, maar zie de nologiecomponent "orgware" zodanig serieus krisis als een uitdaging. Wie ooit Lea Dasberg heeft horen spreken denkt terug aan haar inaugurele uit 1980, "Hulde aan de Hoop". Doemdenken heefteen rampzalige uitwerking op de jeugd, stelde Dasberg. maar wat kunnen we daar tegenover stellen? Harry de Lange heeft twee jaar geleden in zijn oratie in Utrecht de vraag aldus geformuleerd: "Hoe worden we gezamenlijk meer handelingsbereid en handelingsbekwaam tot vormgeving van de toekomst?" Met De Lange heb ik vijfjaar geleden deelgenomen aan de konferentie "Geloof, Wetenschap en Toekomst" van de Wereldraad van Kerken in Boston. De toonzetting daar was gericht op de funktie van wetenschap en technologie in de moderne samenleving: Wetenschap, wat doet gij; Wetenschapper, wie dient gij? Dat zijn ook vragen die hier aan de VU duidelijk een rol spelen, zie bij voorbeeld het congres bij het 100-jarig bestaan. Ik zie het dus als essentieel dat studenten in De Langes woorden "meer handelingsbereid en hande-

Waar Sta je zelf?

Prof. dr. Lea Dasberg

424

VU-Magazine13(1984)11 december

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen