VU Magazine 1985 - pagina 295

Achter het spandoek tussen ds. Ntoane en Kairos-voorzitter Oor Groenendijk

Webb. Bij elkaar een uiteenlopend internationaal gezelschap, dat heel wat vertalers werk bezorgde. Het initiatief werd genomen vanuit de werkgroep Kairos die zondagavond 9 juni in de Janskerk in Utrecht in aanwezigheid van dr. Beyers Naudé het 15-jarig bestaan vierde. De levensgeschiedenis van dr. Naudé is inmiddels overbekend, maar wie daarover meer wil weten kan terecht in de bijdrage van Charles Villa-Vicencio "Van gevangenschap naar bevrijding". Hij keert zich tegen neiging van bewonderaars Naudé te zien als "een zeer wijze, mythische figuur die niets verkeerds kan doen". De auteur, lector aan de Universiteit van Kaapstad, meent dat dit geen recht doet aan de strijd en verwonding van het leven van iemand die heen en weer geslingerd wordttussen hoop en vrees". "In feite wordt het leven van Beyers Naudé fel gekleurd door menselijke feilbaarheid, onvermijdelijke compromissen en onbezonnenheid. Juist deze menselijke onvolmaaktheid, tweeslachtigheid én leiderskwaliteiten, maakte hem tot zo'n controversiële figuur voor degenen die hem het best kennen. Déze eigenschappen maakten hem geliefd bij een dwarsdoorsnede van heel gewone tot zeer uitzonderlijke mensen, mensen die het best in staat zijn in te zien wat het betekent om je menselijkheid vast te houden temidden van conflict in een samenleving die ontmenselijkt — de onderdrukte meerderheid van mensen niet alleen in Zuid-Afrika maar overal in de wereld. Juist deze eigenschappen maken hem tot een profeet die niet geëerd wordt door zijn eigen volk, met als gevolg dat velen die zijn mindere zijn én ondermijners van zijn

VU-magazine, 14e jaargang nr. 7,juli/augustus1985

karakter, aan beide zijden van de politieke scheidslijn staan te blaffen en naarzijn hielen bijten." Nog 'n citaat van Villa-Vicencio: "De uitdaging van Naudé reikt verder dan de grenzen van tiet Afrikanerdom. Zij raakt ook liet liart van de westerse waarden. Vele naties en individuen buiten Zuid-Afrika's grenzen moeten gaan proberen zicti dit te reaiiseren. Profeten eisen meer dan bewondering uit de verte, zij vragen om fundamentele verandering en vernieuwing in het land waarop hun profetie zich richt, maar ook in andere plaatsen. Want uiteindelijk is de wereld één groot dorp, waarvan het ene deel niet veranderd kan worden zonderdatdatgevolgen heeft voor het evenwicht van het geheel." Brian Brown geeft in zijn bijdrage een kritische terugblik op het sinds jaren verboden Christelijk Instituut, dat veertien jaar door dr. Beyers Naudé is geleid. Onafwendbaar kwam het terecht bij de door Peter Randall beslissende genoemde bestuursvergadering van 1976 die een resolutie aannam waarin principieel werd gekozen voor de oproep tot sancties, waaronder het boycotmiddel, als laatste vreedzame mogelijkheid om blanken te overtuigen van de noodzaak tot verandering en een adhesiebetuiging aan de bevrijdingsbewegingen. Ook het opstel van oud-VU-hoogleraardr. J. Verkuyl over "Eenzame keuzen en beslissingen voor Gods aangezicht in een profetisch-priesterlijke dienst" bevat veel gegevens over Naudé en het Christelijk Instituut. "In de wereld van vandaag hebben de kerken zowel in de nationale als in de internationale context niet alleen pastores nodig, maar ook profetisch-priesterlij-

ke persoonlijkheden, die de weg wijzen in crisissituaties, die persoonlijke beslissingen nemen en beslissende woorden spreken op beslissende momenten." (...) "En vooral politici moeten letten op hun stemmen." Pauline Webb, die vroeger voor de Wereldraad werkte en nu voor de BBC, haalt herinneringen op aan ontmoetingen met Naudé in Zuid-Afrika en aan het ontstaan van het Programma to Combat Racism (PCR). "De hoge golven die werden gemaakt door de aankondiging van de eerste lijst uitbetalingen in september 1970 lieten zien wat een machtig symbool geld is". De geringe bedragen waarom het gaat in dit fonds spelen een te verwaarlozen rol op de gebeurtenissen in Zuid-Afrika, maarals uitdrukkingsmiddel waar men staat blijkt een dubbeltje overtuigender dan welk woord ook. Niet zonder sarcasme constateert Pauline Webb: "Eén van de onverwachte effecten van het PCR was een bijna plotselinge bekering van grote groepen westerse christenen tot een vorm van pacifisme dat in de eigen conflicten hen geen parten had gespeeld. "\ nteressanter was het nog dat de echte pacifistische bewegingen veel minder kritisch tegenover het Programma stonden. Overal laaiden discussies op over "Geweld en geweldloosheid". Ging het echt daarover? Pauline Webb: ,,Mij werd duidelijk uit de veelheid van vragen die het Programma opwierp dat het niet alleen ging om de bestrijding, maar vooral om de ontmaskering van het racisme". Van bisschop Desmond Tutu is het commentaar opgenomen dat deze vorig jaar februari leverde op het rapport van een Zuidafrikaanse regeringscommissie die onderzoek deed naar de gang van zaken bij de Zuidafrikaanse Raad van Kerken (waarin dr. Naudé thans secretaris is). "Ik waarschuw hen, dat als zij tegen de Raad te keer gaan, dat zij tegen de kerk van God te keer gaan en dat andere tyrannen voor hen hebben getrachtde kerkte vernietigen, zoals Nero, Amin, Hitler, Bokassa. Waar zijn zij? Zij zijn smadelijk ten ondergegaan." Ook uit 1984 stamt de tekst van Allan Boesak, een rede "God van de armen", die hij hield voor de Zuidafrikaanse Raad van Kerken. "Toen ik voor het eerst — in Melbourne in 1980 op een conferentie van de Wereldraad van Kerken over "Goed nieuws voor de armen" — zei, dat goed nieuws voor de armen slecht nieuws voor de rijken is, werd ik bijna gelyncht." (...) "Ik zal op alle christenen en kerken een beroep doen om een gebedsdag te organiseren, waarop we zullen bid-

245

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen