VU Magazine 1985 - pagina 84

De christelijke streekromans van J. W. Ooms

Huwelijksvorming in de Alblasserwaard inspireerde romansciirijvers én wetenscliappers De populariteit van proefschriften en wetenschappelijke literatuur in het algemeen is niet erg groot. Slechts een gering aantal bevriende wetenschappers worstelt zich door vakliteratuur heen. Hoewel die literatuur wetenschappelijkgezien erg belangrijk is, is ze niet alleen vaak erg saai, maar lijkt bovendien weinig binding te hebben met het dagelijks leven. En dat is jammer, want juist de wetenschap die poogt de alledaagse werkelijkheid te beschrijven, weet zich vaak ook verzekerd van de aandacht van niet-wetenschappers. Soms verschijnen dergelijke studies dan ook, zoals onlangs bleek bij zeer leesbare boeken over de Amerikaanse tv-serie Dallas, en over Italiaanse ijsco-mannen in Nederland. Dat is ook het geval bij enkele publikaties over streekromans, en christelijke streekromans in het bijzonder. Met name omdat zij ons een aardig beeld geven van het dagelijks leven van mensen uit de tijd waarover werd geschreven. RoelekeVunderink De Amsterdamse antropoloog Jojada Verrips deed aan het begin van de jaren zeventig veldwerk in een Nederlands dorp. In antropologenkring is het doen van onderzoek in Nederland nog steeds een uitzondering; de meeste antropologen trekken naar verre streken voor hun onderzoekingen. Verrips deed onderzoek in de Alblasserwaard, om precies te zijn in het dorp Ottoland, toen nog niet getroffen door de gemeentelijke herindeling. Hij was met name geïnteresseerd in kerkelijke tegenstellingen en hoe die de ontwikkeling van de dorpsgemeenschap bepaalden. Zijn proefschrift (uit 1977) kreeg de titel 'En boven de polder de hemel' mee. Deze titel is vrijwel dezelfde als de titel van één van de streekromans van Jo van Oorp-Ypma ('Boven de polder de hemel'). Dat is niet toevallig, want Verrips gebruikt voor zijn onderzoek ook streekromans: de boeken van Jo van DorpYpma en de streekromans van J. ]A/. Ooms. Veel van de bevindingen van Verrips worden ondersteund door de boeken van Ooms. Verrips durft voor zijn proefschrift gebruik te maken van de boeken van Ooms omdat deze, hoewel van een fictief karakter, zó

66

precies zijn in hun plaatsbepaling dat z-e wel moeten overeenstemmen met de werkelijkheid. Voorwehetwerk van Ooms wat beter bekijken, eerst iets over streekromans in het algemeen.

J.W.Ooms

dentes aan de Universiteit van Amsterdam, begeleid door de theologe Grietje van Ginneken. Deze groep las streekromans van zes protestantschristelijke schrijfsters en probeerde zo een beeld te krijgen van de ideologie ten aanzien van vrouwen in de j a r e m 950-1970. Een streekroman is, zo vonden zij in de bibliotheekcatalogus, een familieverhaal dat zich afspeelt op het platteland, waarbij het boerenleven een grote rol speelt, meestal kerkelijk gekleurd en moraliserend van karakter. Streekromans worden in alle lagen van de bevolking gelezen, maar meer door oudere dan door jongere mensen, door anderhalf maal zoveel vrouwen als mannen en door mensen met een relatief gemiddelde tot lage opleiding. Streekromans worden vooral véél gelezen; op de literaire romans na is dit het meest populaire genre. Toch hebben recensenten meestal geen goed woord over voor streekromans — als ze ze al lezen en bespreken. "Immers", zo stellen de theologes, "wie zichzelf respekteert heeft een geprofileerde mening over streekromans, maar leest ze niet!" Deze cynische observatie slaat ook op het kleine aantal recensies van streekromans. Deze zijn eenduidig negatief; streekromans zouden clichématig en saai zijn, vol met standaardtypen, en met

vu-Magazine 14(1985) 2februari 1985

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen