VU Magazine 1986 - pagina 98

aldus Van der Feen. Hij wees echter wel op bepaalde 'overerfde' eigenschappen die het kind in de opvoeding meekrijgt en 'normaal' gaat vinden. Niet zelden zijn ouders van drugsverslaafden zelf verslaafd, bij voorbeeld aan alcohol, tabak of — om maar iets triviaals te noemen — tv-kijken. Niet zelden blijken verslaafden ook afkomstig uit uiteengevallen gezinnen, of hebben zij tijdens hun jeugd te maken gehad met incest, mishandeling of vroegtijdig sterven van gezinsleden. "Zo'n verslaving komt hoe dan ook niet uit de lucht vallen", aldus Van der Feen. In het verlengde van zijn visie op de oorzaken van het probleem Moest men uit dit psychiatrisch college van Van Dijk dan toch con- lag'ook de mogelijke oplossing die deze klinisch psycholoog aancluderen, dat ouders op de een of andere manier schuldig zijn aan voerde. Rehabilitatie van drugsverslaafden zou naar zijn mening de beste de verslaving van hun kind? Geenszins, aldus drs. R. J. van de Feen, een in gezinstherapie gespecialiseerde klinisch psycholoog. kans van slagen hebben wanneer de naaste omgeving — ouders, broers, zusters en partners — bij de ontwenning worden be"Het is onzinnig ouders schuldig te verklaren aan de verslaving van hun kind", zo luidde een van Van der Feens stellingen op het trokken. Gezinstherapie zou zo in veel gevallen een betere uitweg congres. "Maar het is wel zinnig om verslaving te zien als signaal bieden dan een individuele behandeling of het verstrekken van van een vastlopende gezinsontwikkeling". Alleen al uit deze stel- methadon, meendd hij. Deze zienswijze verbaasde de toehoorders niet in het minst, gezien ling blijkt dat we het probleem hier vanuit een enigszins andere de achtergrond van deze spreker. Wèl misschien, het feit dat uitgeinvalshoek dan die des psychiaters beschouwen. Ongegrond blijkt de gedachte dat de junk een losgeslagen jongere rekend hij, even later bijgevallen door de Amsterdamse gezinstheis die nauwelijks sociale contacten heeft en die de band met ouders rapeute, mevrouw E. M. van den Eerenbeemt, sprak over 'de lijen gezin definitief zou hebben verbroken. Amerikaans onderzoek densweg door de hulpverlening', aan het eind waarvan de verwijst uit — en Nederlandse gegevens bevestigen het — dat de aan slaafde met een loyaliteitsconflict, en de ouders met een overdosis drugs verslaafde jongere, meer dan welke leeftijdsgenoot ook, een verbittering blijken opgescheept. Een lijdensweg, enerzijds veroorzaakt door het feit dat de gebruikelijke hulpverlening aan verslaafmeestal weinig harmonieuze, maar niettemin diepgaande relatie met thuis onderhoudt. Het bevestigt eens te meer de geringe zelf- den te eenzijdig is gericht op een individuele en langdurige klinische behandeling, anderzijds als gevolg van het dilemma waarin standigheid van de verslaafde, waarop Van Dijk al wees. Drugsverslaafden vallen juist vaak terug op het ouderlijk gezin, dat de hulpverlener zélf verzeild raakt. Individuele hulpverlening madaardoor veelal diep betrokken raakt bij de problemen en daaraan noevreert hulpverleners in de positie van 'de betere ouders', die altijd tijd en een schijnbaar oneindig geduld hebben, steeds weer niet zelden zelf ook onderdoor gaat. Die afhankelijkheidsbanden kunnen catastrofaal uitwerken wanneer ouders, in hun 'verslaving' begrip opbrengen en héél ver met de verslaafde willen meegaan. aan hun verslaafde zoon of dochter, de andere kinderen in emotio- De hulpverlening kan zo een wig drijven tussen ouders en verslaafneel opzicht verwaarlozen. Maar dit alles maakt de problematische de, waarbij de laatste zich geconfronteerd ziet met een loyaliteitsprobleem. En dat is wel het laatste wat bevorderlijk is voor daadgezinssituatie nog niet tot oorzaak van drugsverslaving. werkelijke hulp en rehabilitatie. Loyaliteit en de band met het geZoals er geen specifieke karakterstructuur bij drugsverslaafden zin hebben immers een sleutelfunctie bij een werkelijke oplossing valt te onderkennen, zo is er ook geen specifiek gezinstype dat van het probleem, aldus Van der Feen. D rechtstreeks tot de verslaving van een of meerdere kinderen leidt, prof. Van Dijk ver terug in de geschiedenis van het individu. In de nog onbewust doorleefde kindheid wordt, aldus Van Dijk, de verzorgende moeder aanvankelijk nog gezien als onderdeel van het eigen ik. Pas in een latere fase vindt 'separatie' en 'individuatie' plaats: het kind gaat de moeder los van zich zelf zien en begint zich te ontwikkelen tot een zelfstandig individu. Wanneer deze ontwikkeling problematisch verloopt, kunnen de karaktereigenschappen ontstaan, die later de greep naar de narcotica weer vergemakkelijken.

hechtheid aan. Want wat moet een beleidsmaker anders, wanneer de terzake deskundigen het onderling zozeer oneens zijn over de te voeren politiek. Desgevraagd formuleerde Richelle nog eens het (vernieuwde) overheidsbeleid in dezen. Vermindering van de risico's van drugsgebruik, zowel voor de verslaafden zelf als voor de samenleving als geheel, blijft uitgangspunt van het beleid, evenals het tegengaan van verslaving, als het dwangmatig gebruik van welk middel dan ook. De koerswijziging is gelegen in de gedachte dat criminalisering en vervolging moeten plaatsmaken voor begeleiding en rehabilitatie, al vragen heroverwegingen en bezuinigingsoperaties ook in deze begroting hun tol. Met name die rehabilitatie van de (ex)gebruiker — immers thema van het congres — en de rol van de overheid daarin, wilde gespreksleider mr. D. W. O. A. Grosheide, nog wat nader zien ingevuld door topambtenaar Richelle. "Stel u voor", aldus Grosheide, "ik solliciteer als ex-verslaafde bij uw ministerie. Neemt u mij dan aan?"

Richelle: "Ik zou me eerst eens even flink achter m'n oor krabben..." Grosheide: "Maar ik heb begrepen dat, in tegenstelling tot wat bij alcoholgebruik het geval is, narcotica de hersenen niet beschadigen." Richelle: "Dat zou op zichzelf misschien nog wel een aanbeveling kunnen zijn voor een baan bij de overheid. Maar ik houd

mijn twijfels. Ik zou me bij een ex-verslaafde ten zeerste afvragen of ik wel een medewerker in huis haal, die zelfstandig en onafhankelijk genoeg is voor zo'n baan." Maatschappelijke rehabilitatie van afgekickte spuiters, snuivers en slikkers zal, naar dit dialoogje voor twee heren doet vrezen, voorlopig dus nog wel een mooie droom blijven...D

Een politieman in burger brengt een arrestant op in de Amsterdamse Warmoesstraat. Veel van de 'kleine criminaliteit' wordt gepleegd door drugsgebruikers die alleen op die manier het vele geld dat hun verslaving dagelijks vergt, kunnen bijeenbrengen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen