VU Magazine 1986 - pagina 28

Er zijn veiliger manieren om Europa te verdedigen Veel defensie deskundigen in NAVO-kringen zijn van oordeel, dat de conventionele verdediging van de NAVO verandering behoeft. Als men op de oude voet doorgaat, rijzen de kosten de pan uit en neemt de militaire geloofwaardigheid af. De vraag is dus niet of er verandering moet optreden, maar slechts welke verandering op politieke gronden het meest wenselijk is. Wij kijken eerst naar de verbeteringen, die als het ware in de pijplijn zitten en gaan d,an over naar drie voorbeelden van defensie zonder provocatie, waarbij de oplossing van de Duitse SAS-groep het meest realistische lijkt.

Prof, dr, Egbert Boeker Voorspel: verbeteringen Deskundigen van de NAVO en experts verbonden aan militaire onderzoeksinstituten pleiten voor een zodanige militaire opstelling, dat niet vroegtijdig overgegaan behoeft te worden tot het inzetten van kernwapens. De zwarte Piet die verbonden is met het doorbreken van het kernwapentaboe wordt daarmee toegespeeld aan de Sovjetunie. De NAVO zou dan wel de mogelijkheid behouden om als eerste de wapens te gebruiken, maar dat zou niet afgedwongen worden door de oorlogshandelingen. Men noemt dit een no-early-first-use opstelling. Men vindt voorstanders hiervan binnen de Britse Atlantische Commissie, maar ook bij een deskundige als David Greenwood, die een reorganisatie voorstaat van de NAVOtroepen op het gebied van de Duitse Bonds-

republiek. Het voorstel is om de strijdkrachten te legeren volgens een piano-toetsenbord. De witte toetsen van de piano zijn dan naar het Oosten gekeerd en bestaan vooral uit infanterie en pantser; de zwarte toetsen stellen sterke reserves voor, iets meer in het achterland. Zij bestaan uit sterke pantsereenheden, in staat tot tegenoffensieven tot in de Duitse Democratische Republiek. Dat laatste element is in strijd met de gedachte van defensie zonder provocatie, die wel tegenacties toestaat in West-Duitsland, maar niet tot in Oost-Europa. Interessant is, dat de voorstanders van een niet vroegtijdige inzet van liernwapens en de aanhangers van niet-provocerende militaire opstellingen het op een aantal punten best eens kunnen worden. Dat bleek op een besloten studiebijeenkomst aan de Vrije Universiteit in de zomer van 1985, waar mensen vanuit verschillende achtergrond defensieproblemen analyseerden.

Men bleek het eens te worden over de noodzaak om langs de Oost-West grens een voorbereide defensiezone te maken, die zou bestaan uit kleine, barrières en steunpunten. De onderdelen van hindernissen en steunpunten zouden in vredestijd verspreid worden opgeslagen in loodsen en dergelijke en in tijd van crisis in enkele uren worden geïnstalleerd. Volgens de Amerikaan Steven Canby, die hecht aan het gebruik van niet te zware tanks bij de defensie kan daardoor het aantal tanks dat nodig is voor een defensie aanzienlijk worden beperkt. Een tweede aspect, waarover eenstemmigheid bestond, was de noodzaak om meer lichte infanterie in te schakelen, die men voor een deel zou kunnen bemannen met reservisten uit de buurt. Die infanteristen zouden de versterkingen en barrières opbouwen en bezetten, en ze zouden de beschikking hebben over Precisie Geleide Munities, PGM's, tegen het vijandelijk pant-

Mogelijk en realiseerb Alternatieven voor het huidige veiligheidsbeleid zijn mogelijk en realiseerbaar. Dat is de conclusie van VU-hoogleraar Egbert Boeker in een boekje dat over enkele weken verschijnt onder de titel "Europese veiligheid". De publikatie kan gezien worden als een zekere afronding van een studie waarmee prof. Boeker zich de laatste jaren samen met Frank Barnaby bezighield. Het onderzoeksprogramma was een uitvloeisel van een verzoek van de Universiteitsraad in 1981 aan de werkgroep Polemologie om na te gaan hoe de VU een rol kan spelen in het analyseren van de wapenwedloop en het zoeken naar alternatieven. Unaniem kwam de Universiteitsraad toen tot de uitspraak dat de universiteiten direct noch indirect behoren mee te werken aan de produktie of installatie van kernwapens, maar daarmee wilde men niet volstaan. Onderzoek diende te worden bevorderd naar de vraag hoe dan wel? Aan zijn conclusie voegt prof. Boeker wel een paar opmerkingen toe. Op deelgebieden kunnen detailstudies nodig uitmaken wat, vanuit het gezichtspunt van Europa de meest wenselijke politiek is. "Maar niet alleen studie is nodig. Immers een van de criteria voor

26

veiligheidsbeleid (...) is de aanvaardbaarheid voor de bevolking in Oost- en West-Europa en de aanvaardbaarheid voor beide grootmachten." Prof. Boeker hoopt dat zijn boekje de lezer voldoende informatie verschaft om aan openbare discussies over dit onderwerp mee te doen. "Daaruit zal moeten blijken of een nieuw Nederlands veiligheidsbeleid kan rekenen op brede steun." Eerst komt in het boek de omschrijving van het veiligheidsprobleem aan de orde, dan een analyse van de Sowjet-Unie, vervolgens een bespreking van alternatieve defensievoorstellen, daarna de kernwapens, de financiën en de politieke weg. In het slothoofdstuk tenslotte wordt samengevat waarom een defensie zonder provokatie meer veiligheid biedt. Op deze en volgende pagina's kunt u — bij wijze van voorproefje — een groot deel van het hoofdstuk lezen dat gewijd is aan de alternatieve defensievoorstellen. Prof. Boeker is vanaf 1978 voorzitter van het Nederlands "Overlegorgaan tegen de Kernbewapening" en sinds 1981 voorzitter van de VU-werkgroep Polemologie. Het 120 pagina's tellende boek "Europese veiligheid" wordt uitgegeven door de VU-boekhandel/uitgeverij, postbus 7161, 1007 MC Amsterdam en is in de boekwinkel verkrijgbaar voor f 20,-.

VU-MAGAZINE - JANUARI 1986

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen