VU Magazine 1988 - pagina 271

zoek onderworpen. Een gedeelte van dit gebied lag binnen de oude muren, die hier en daar nog aanwezig zijn. Voor een ander deel bestreek dit onderzoeksterrein het gebied erbuiten. Het gehele oppervlak is momenteel in cultuur gebracht en wordt gebruikt voor landbouw. Dat betekent dat er overal regelmatig geploegd wordt. Waar in vroeger tijden sporen van menselijke bewoning zijn achtergelaten, komen vroeg of laat voorwerpen of brokstukken daarvan naar boven. Juist op die plaatsen kon men zijn aandacht richten.

H

oewel we weten dat Valesio vanaf de achtste eeuw bewoond werd, is ook na de opgravingen over de zesde en vijfde eeuw voor Christus maar weinig bekend. Dat is vooral jammer omdat daardoor weinig sporen te achterhalen zijn van de beginnende Griekse invloed. Vrij plotseling zien we in de vierde eeuw Valesio uitgroeien tot een stad. Binnen de ommuring waren niet alleen woningen. Tot verbazing van de archeologen waren er ook open plekken in de stad. Tot aan het begin van de moderne tijd is in middeleeuwse steden de gewoonte blijven bestaan om binnen de muren van een stad open ruimten te handhaven. De stukken land werden gebruikt om in te spelen op groei van de bevolking. Daarnaast konden ze worden benut als weiland, waar, in geval van belegering van de plaats, het vee kon grazen en men zo kon zorgen dat voedselvoorraden in de stad niet te snel opraakten. Als derde mogelijkheid valt te denken aan het gebruik van de open plekken in de stad als begraafplaats. Van deze mogelijkheid is door de Messapi uitgebreid gebruik gemaakt. De doden werden begraven met een hoeveelheid keramiek waarin zich voorraden voor het leven aan gene zijde bevonden. Met behulp van geo-radar heeft men tenslotte een beeld kunnen krijgen van de wegen die Valesio verbond met de andere steden van Salento. De noord-zuid lopende weg die de stad doorsnijdt, maakte deel uit van de Romeinse Via Trajana Calabra die onder andere Brindisi en Lecce verbond, maar er zijn aanwijzingen dat de weg al eerder bestond. De oost-westweg leidde naar Torre S. VU-MAGAZINE—JUNI 1988

Gennaro. Het is mogelijk dat dit plaatsje in de pre-Romeinse tijd als haven voor Valesio fungeerde. Met behulp van de radar werd in het noordoostelijk deel van de stad ook een stadspoort ontdekt. De poort is niet opgegraven. Er ligt momenteel een moderne asfaltweg overheen, maar dank zij de radar heeft men nu wel een beeld van vorm en omvang van de poort.

I

n de derde eeuw voor Christus werd Valesio, net zoals het hele schiereiland waarop het gelegen was, ingelijfd bij het Romeinse Rijk. Voor Valesio betekende dat in zekere zin de ondergang. De stad verloor, met de schaalvergroting van de landbouw, haar functie als marktplaats. Veel handel ging nu rechtstreeks door naar Brindisi. Dat had waarschijnlijk tot gevolg dat handwerkslieden en handelaren, die er

rond 300 voor Christus nog voor hadden gezorgd dat de stad tot de meest welvarende van Salento behoorde, ook naar Brindisi vertrokken. De kleine boeren werden uitgekocht en vestigden zich als arbeiders eveneens in de buurt van de grotere plaatsen. Rond het jaar 100 voor Christus was Valesio een onbelangijk provincieplaatsje geworden. Misschien was het land er omheen welvarend, maar voor de stad was de inlijving in het Romeinse Rijk geen gelukkige wending in de geschiedenis. D

Johannes Boersma en Douwe Yntema, Valesio, Storia di un insediamento apulo dall'Eta del Ferro all'epoca tardoromana. Valesio, History of an Apulian Settlement from the Iron Age to the Late-Roman Period, Montedipe, 1987. Karin van Lierop is cultuurhistoricus en journalist.

37

Reconstructie van een hut. Zulke woningen hebben voor de komst van de Grieken de normale huisvesting gevormd van de Messapi.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen