VU Magazine 1989 - pagina 245

wetenschappelijke vooruitgang. Het evolutie-debat verliest dan zijn politieke lading. Wel blijft de symboliek ervan opduiken in de plaatjes van de massacultuur: Tarzan als een Amerikaanse Adam onder de apen; King King op de wolkenkrabbers van New York. De anti-evolutiewetten in Tennessee en andere Zuidelijke staten blijven tot in de jaren '60 voortbestaan. Met als gevolg een sfeer van intimidatie en (zelf)censuur op de scholen. Sinds de jaren '80 is er weer een nieuwe tendens om de fundamentalistische lezing van het scheppingsverhaal verplicht te stellen, Amerika moet weer vertrouwen krijgen in zichzelf, roepen de predikers van de 'Reagan-revolutie'. Dat betekent, om met Bryan te spreken, dat de voorouders losgemaakt moeten worden van de jungle, en weer verbonden aan Gods troon.

D

Bryan arriveert in Dayton, waar het 'apenproces' zal worden gehouden.

Famiiiealbum: resultaat van het evolutieproces.

e sociale bewogenheid en het antimilitarisme van Bryan bestaat nog steeds als een Foto Kippa tendens binnen het Amerikaanse fundamentalisme. Maar de coalitiebeweging die zich nu onder deze vlag profileert kenmerkt zich door extreem conservatisme en een hang naar gewelddadige interventie in de wereld. Deze kruistochtgeest verbindt zich met een sterke beleving van persoonlijke 'wedergeboorte'; de strijdbaarheid van Billy Sunday en de bevlogenheid van Preacher Joe. Strijdbare 'wedergeborenen' als, bijvoorbeeld, kolonel Oliver North geloven dat het doel de middelen heiligt. Dus ook de steun aan terreureenheden in Midden-Amerika en elders. Het is opvallend dat de verontwaardiging in de liberale pers hierover in het niet valt bij de verontwaardiging over de bedreiging van Rushdie. In de publieke opinie weegt aanzet tot moord in naam van het Westen minder zwaar dan aanzet tot moord in naam van de Islam. Sommige tendenzen binnen de Islam zijn zeker te omschrijven als fundamentalistisch, in de strikte zin van het woord: vasthouden aan de letter van de Schrift uit verzet tegen modernisme, tegen compromissen met de bedreigende maatschappelijke werkelijkheid. Maar de vergelijking kan niet te ver worden doorgevoerd. Een ding is zeker: het fundamentalisme komt voort uit angsten die diep geworteld zijn in de ambivalente cultuur van onze eigen 'vertrouwde Westerse wereld'.D

De symboliek van het evolutiedebat blijft opduiken in de plaatjes van de massacultuur: King King op de wolkenkrabbers van New York.

I

VU-MAGAZINE—JUNI 1989

Als literatuur werden onder meer gebruikt: Paolo E. Coletta, William Jennings Bryan, 3 Vol., Lincoln (University of Nebraska Press) 1969 Gordon Golding, Le Procs du Singe, Brussel (Editions Complexes) 1982 George M. Marsden, Fundamentalism and American Culture, New York (Oxford University Press) 1980 Ferenc M. Szasz, The Divided Mind of Protestant America, 1880-1930, Alabama (University of Alabama Press) 1982

23

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen