VU Magazine 1989 - pagina 158

'De overheid dient zich - algemeen gesproken - te onthouden van pogingen de wetenschap inhoudelijk te sturen. Hier past de grootst mogelijke reserve', aldus de scheidend voorzitter van de RAWB. Een hberale visie op het wetenschapsbeleid.

H.G. van Bueren ö >

O en Ö C->

^ ^ Wat mij de afgelo^ 1 pen vijftig jaar, X waarin ik mij met de wetenschap bemoeid heb, het meest getroffen heeft, is niet terug te voeren tot één enkele gebeurtenis; de meeste indruk heeft op mij gemaakt het ontzagwekkend tempo waarin de wetenschap zich ontwikkeld heeft. Tot kort voor de oorlog ging het er in de wetenschap nog vrij gezapig aan toe. Maar eindjaren veertig begon de technologiespiraal zich steeds sneller af te wikkelen. Die ontwikkeling ging gepaard met een sterk toegenomen

maatschappelijke betekenis van de wetenschap, in het bijzonder van de natuurwetenschappen en de medische wetenschap. Van één van de vele factoren die de samenleving bepalen, is de wetenschap sinds de oorlog geworden tot bijna de belangrijkste factor in de maatschappelijke ontwikkeling. Je kunt je afvragen of dat een ontwikkeling ten goede often kwade is. Persoonlijk vind ik dat een weinig zinvolle vraag. We hebben 't namelijk over een ontwikkeling die, vóór

alles, onweerstaanbaar is gebleken. Goed of slecht is niet aan de orde. De wetenschap valt gewoon niet tegen te houden. Allerlei mislukte pogingen om op ethische, militaire of economische gronden - in te grijpen en te sturen, bewijzen het. Er zitten goede én slechte kanten aan; we moeten er maar mee leren leven en er ten volle gebruik van maken; van de góéde kanten, wel te verstaan.

R

isico's? Natuurlijk brengen ook ontwikkelingen in de

wetenschap risico's met zich mee. Naarmate je meer mogelijkheden tot je beschikking krijgt om de natuur te beïnvloeden, of zelfs te overtreffen, schep je ook mogelijkheden deze ten kwade aan te wenden. Vanzelfsprekend is de militaire toepassing van de kernfysica een ontzaglijk kwaad. Dat vind ik ook. Ook ik zie het feit dat er kernwapens bestaan, als een enorme dreiging over ons heen hangen. Maar het toepassen van wetenschap en techniek voor doeleinden die mijns inziens niet door de beugel kunnen, is bepaald niet van recente datum. Laten we wél wezen, ook wetenschappelijke ontwikkelingen die we, vanwege de talrijke positieve mogelijkheden, toejuichen, dragen zekere risico's in zich - antropgenetica bijvoorbeeld, maar ook biotechnologie. Die roepen, naar nu blijkt, weer allerlei ethische vragen op, of scheppen problemen voor het milieu. Ander voorbeeld: de aërodynamica heeft ons het vliegen mogelijk gemaakt. Maar ook dat is niet zonder gevaar, zelfs voor niet-passagiers. Vergeet ten slotte niet dat, wanneer we de natuur aan zichzelf overlaten, daarin ook allerlei risico's schuilen. In de natuur is echter,

VU-MAGAZINE—APRIL 1989

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen