VU Magazine 1993 - pagina 108

dat zo'n theorie mogelijk is, maar dat hindert niet. Maar zelfs als je alles weet van de kleinste deeltjes en alle fysische problemen opgelost zijn, kun je nog geen kathedraal bouwen. Als je Amiens of Chartres binnenloopt, maak je j e toch geen zorgen of er baksteen of zandsteen is gebruikt? Je wordt overrompeld door de ruimte, dat heeft niets met de fysische wetten te maken. In Amiens ben ik een keer bijna van mijn stokje gegaan. En in Saint-Chapelle, daar trip ik. En dan zegt Hawking, of in Nederland Gerard 't Hooft, dat we met formules het heelal kunnen kennen, ach kom nou... "Ik denk dat veel natuurwetenschappers volstrekt geen respect hebben voor reflectie, geen kennisnemen van de wijze waarop in andere culturen gedacht is en zich niet interesseren H Gelooft u dat er sprake is van ecologisch tota- voor rehgieuze, fdosofische en kosmische litarisme? kwesties. Een van de belangrijkste stappen in de " O ja, ik zie dat in de milieubusiness voorstelontwikkehng van het wetenschappelijke denlen gedaan worden ter beïnvloeding van het ken is het besef dat we nog maar aan het begin klimaat, die in strijd zijn met de aard van het staan van het denken over echt belangrijke zaecosysteem. O p het moment datje als beleidsken. Zelfs al zou die Grand Unified Theory beambtenaar of minister van milieu denkt het mistaan, dan heb je nog geen enkel ander proHeu wel eventjes te kunnen regelen, heb je een bleem opgelost dan dat van de bouwstenen van hele fundamentele denkfout gemaakt. De kans de natuur. Voor de rest zitten we wat aan de dat je een verstandige maatregel neemt, wordt rand te krabbelen." dan alleen maar kleiner. "De denkfout is datje vanuit de abstractie van B Gaat het om hoogmoedswaan? de geest denkt de materie te kunnen runnen. "Psychologisch zou je het ook nog op andere Dat is het denken dat sinds Descartes de wetenmanieren kunnen verklaren." schap gedomineerd heeft: mijn geest bepaalt alles, de materie doet er niet toe; daarover kan ik B Doet u eens een poging. ongestoord de heerser zijn. W e verbeelden ons "Het is een ingewikkelde manier van angstbeook op die manier vanuit de politiek de samenstrijding; angst voor onzekerheid en niet-weleving te kunnen beheersen. Men praat over de ten. Wetenschappers wiUen het graag zeker w e overheid met een hoofdletter; het hoofd van de ten. Daarmee ontlopen ze het probleem dat iesamenleving van waaruit alles geregeld wordt. dereen heeft: er is zoveel datje niet begrijpt. De samenleving wordt aangeduid als 'het veld'; "Wetenschappers zijn hoogvliegers: ze vluchten een abstractie waarmee de overheid zelf niets in zekerheid. Vaak zijn het bange mensen. Heel mee te maken heeft. Het idee datje door ratioerg duidelijk zie je die angst en kwetsbaarheid nele overheidsmaatregelen het milieuprobleem in 'Ver heen', het boek van Piet Kuiper, een bede baas kunt, is daarom een illusie, want in een kend hoogleraar in de psychiatrie die zelf in een ecosysteem is niemand de baas. De gedachte dat geesteUjke crisis terecht komt." je machtig, hoog of cerebraal moet zijn om invloed te hebben op het mondiale ecosysteem, is I Trekt de wetenschap een bepaald persoonlijkobsceen en onwaar." heidstype aan? "Ja, in de wetenschap werken veel mensen die H Het idee dat je het hele universum kunt vat- in zekere zin niet moedig genoeg zijn om wat ten in een wiskundige formule, een moment schouderophalend met onzekerheid om te dat volgens sommige natuurkundigen op afgaan. Een beetje bangelijke jongetjes. Heel zienbare termijn bereikt zal worden, is dat markant trouwens dat het meestal jongetjes ook zo'n denkfout van een zich oppermachtig zijn, vrouwen hebben kennelijk andere maniewanende geest? ren om met onzekerheid om te gaan. Mannen "Ik vind dat veel natuurkundigen er uitermate ontvluchten hun onzekerheid door het veel beprimitieve wereldbeelden op na houden. Het is ter te willen weten dan wie ook; dan hoeven ze een kleinigheid om het model van Stephen ook niet meer naar tegenspraak te luisteren. Hawking (kosmoloog en auteur van de bestsel"Voor mij zelf geldt dat net zo goed. Ik ben ler 'Het heelal' - kn) onderuit te halen. De nanog steeds bangelijk. Een jochie dat op de lagetuurkunde van de twintigste eeuw is bezig gere school niet van zich af kon slaan en uit geweest met het ontdekken van de bouwstenen vechten wegliep, zoals ik, vlucht in het systeem van de natuur, de elementaire deeltjes. Prima. van wie niet sterk is moet slim zijn. Als dat een M e n denkt van daaruit te kunnen komen tot effectieve methode blijkt te zijn, wordt het al een Grand Unified Theory. Ik gun de natuurkunspoedig de enige weg in je leven. Zo worden digen die theorie met genoegen; ik geloof niet jongetjes onderzoekers. O p het schoolplein

^^Mannen ontvluchten hun onzekerheid door het veel heter te willen weten dan wie ook; dan hoeven ze ook niet meer naar tegenspraak te luisteren. ^^

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen