VU Magazine 1994 - pagina 466

resteerd. Wat bleek: op het moment dat de vrouw m haar eigen huis verkracht werd, stond de televisie aan en was daarop de psycholoog te zien in een programma. Die twee beelden smolten in de herinnering van de vrouw samen. De verkrachter kreeg het gelaat van de psycholoog.

Moedervlek

Elizabeth Loftus (links) met Tyrone Briggs (midden) die bijna onschuldig veroordeeld werd als gevolg van een moedervlek.

senen zijn ontvankelijk voor suggestie, hoe licht en subtiel ook gedoseerd. Herinneringen blijken buitengewoon kneedbaar te zijn. Een van de klassieke mechanismen waarmee het geheugen gemanipuleerd kan worden is dat van de 'onbewuste overdracht'. Een voorbeeld: een loketbeambte op een station werd overvallen en beroofd. De politie liet hem een groot aantal foto's zien van mogelijke daders. De ambtenaar identificeerde een zeeman; hij zou beslist de overvaller zijn geweest. Naderhand bleek de zeeman niet de dader, maar iemand die toevallig op die bewuste dag een kaartje van de ambtenaar gekocht had. De lokettist herinnerde zich het gezicht en projecteerde dat op het gelaat van degene die hem overvallen had. In Australië werd een vrouw verkracht. Korte tijd later werd op aanwijzing van de vrouw een psycholoog gear-

, \ j -

«-"-'.5*^^

ï:g0^

24

Is John Demjanjuk, persoonsbewijs en proces dat in Israël werd, wel dezelfde Verschrikkelijke ?

links op een Russisch rechts tijdens het tegen hem gevoerd als Iwan de

Elizabeth Loftus is misschien wel de bekendste rechtspsycholoog van de wereld. De Amerikaanse onderzoekster heeft talloze malen als getuige-deskundige opgetreden bij zaken tegen verkrachters en moordenaars. Daarmee heeft zij zich niet bij iedereen populair gemaakt. Het komt weinig sympathiek over wanneer een deskundige kanttekeningen plaatst bij de herinneringen van een slachtoffer. Maar daar laat zij zich niet door weerhouden. Het lijden van een slachtoffer van een gev/eldsmisdrijf moet serieus worden genomen. Maar het is aan de andere kant evenmin aanlokkelijk een verdachte tot levenslang of erger te veroordelen wanneer deze achteraf onschuldig zou blijken te zijn. De kritiek van Loftus richt zich ook met zozeer op de slachtoffers van misdrijven, zij vindt dat de identificatiemethoden van de politie vaak niet deugen. De politie is er meestal onvoldoende op bedacht dat bepaalde methodes de herinnering kunnen vervormen. In haar boek 'Witness for the defense' illustreert Loftus haar kritiek aan de hand van onder meer het verhaal over een zwarte j o n geman, Tyrone Briggs, die werd gearresteerd op verdenking van een verkrachting. Briggs werd opgepakt, hoewel zijn fysieke verschijning in het geheel niet overeenstemde met de beschrijving van de dader, gegeven door de getuigen. Tyrone Briggs had een opvallende moedervlek boven zijn lip. Bij een foto-identificatie besloot een rechercheur alle foto's van mogelijke verdachten in te kleuren met een moedervlek. Dat deed de rechercheur vanuit de legitieme gedachte dat verdachten in een identificatie niet al te zeer van elkaar mogen verschillen. Vervolgens kwam er een

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen