VU Magazine 1996 - pagina 228

Dat ze op een oktoberdag in 1891 met wat bijeengescharreld spaargeld op de trein zal stappen naar Parijs om zich daar als eerstejaarsstudente bij de natuurkunde faculteit te melden, heeft Marya nauwelijks durven dromen. Ze is in de jaren na haar eindexamen, precies zoals ze had voorspeld, in het onderwijs terecht gekomen. Ze werkt als gouvernante bij een gegoede familie op het Poolse platteland. En hoewel ze in die jaren avond in avond uit na haar lange werkdag voor zichzelf zit te studeren, koestert de jonge gouvernante weinig hoop meer op een verblijf in de stad van de legendarische Sorbonne. Het is tijdens deze eenzame uren boven haar boeken geweest, dat Marya's liefde voor de exacte vakken tot bloei kwam, "In deze jaren van isolement en zelfstudie, terwijl ik stukje bij beetje probeerde mijn eigen voorkeuren te ontwikkelen, kwam ik uiteindelijk bij wisen n a t u u r k u n d e terecht", schrijft ze zelf. Wanneer ze uiteindelijk met financiële hulp van haar oudere zusje en haar vader toch naar Parijs kan reizen, durft ze het eerst nauwelijks te geloven. Marya, die voortaan Marie heet, stort zich op haar studie met ongekende gretigheid. Ze leidt een kluizenaarsbestaan op een goedkoop en primitief zolderkamertje. Ze leeft op brood en thee en zit halve n a c h t e n bij het licht van een petroleumlamp wiskundige berekeningen te maken. "Mijn geest was helemaal vervuld van mijn studie. Al het nieuwe dat ik zag en leerde vond ik opwindend. Er ging een nieuwe wereld voor me open, de wereld van de wetenschap, en eindelijk was het mij toegestaan om die wereld in alle vrijheid te leren kennen", schrijft ze. In vier jaar tijd studeert ze als een van de besten achtereenvolgens af in de natuurwetenschap en de wiskunde. In diezelfde periode vindt haar eerste ontmoeting plaats met de natuurkundige Pierre Curie. Hij is acht jaar ouder dan Marie en heeft al enige naam gemaakt in zijn vakgebied. Hun eerste gesprekken gaan, hoewel Pierre meteen gecharmeerd is van Marie Sklodowski, vrijwel uitsluitend over de fysica. Het eerste cadeautje dat Marie van haar toekomstige echtgenoot ontvangt, is een exemplaar van zijn recent verschenen studie over magnetisme. In zijn liefdesbrieven aan Marie fantaseert Pierre over het wetenschappelijk werk dat ze samen zullen ondernemen. In 1895 trouwen ze.

Marie Curie op latere leeftijd: "Ik geloof niet dat er een verbinding bestaat tussen mijn wetenschappelijk werk en de feiten van mijn privéleven."

Kokende massa In de opslagruimte op de benedenverdieping van de school waar Pierre Curie doceert, richten de echtgenoten hun laboratorium in. Daar beginnen ze hun gezamenlijk werk. larenlang zijn ze onder uiterst primitieve omstandigheden - ze bouwen hun ionisatiekamer van groentekratten - bezig met onderzoek naar de geheimzinnige straling van uranium en uraniet. "Een grote rust heerste in onze armoedige, kale schuur. (..) Als we het koud hadden, kon een kop thee naast de kachel ons weer opvrolijken. We werden zo compleet door ons werk in beslag genomen als in een droom", aldus Marie.In 1898 melden de beide Curies de ontdekking van een tot dan toe onbekende stof, radium, en introduceren ze het begrip radioactiviteit. Terwijl Pierre zich op het nieuwe verschijnsel concentreert, n e e m t Marie de taak op zich om raWETENSCHAP,

CULTUUR

e) SAMENLEVING

46

- MEI

1996

dium te isoleren, wat haar vier volle jaren zal kosten. "Ik moest werken met hoeveelheden van twintig kilo van het materiaal, zodat de hele ruimte in beslag genomen werd door grote vaten met bezinksels en vloeistoffen", schrijft Marie Curie. "Het was uitputtend werk om de containers te versjouwen, de vloeistoffen over te gieten en uren achter elkaar met een ijzeren staaf te roeren in de kokende massa." In juli van het jaar 1902 meldt Marie Curie dat het haar gelukt is om een decigram radium te isoleren. Een jaar later volgt het bericht dat de Nobelprijs voor natuurkunde is toegekend aan het echtpaar Curie samen met de fysicus Henri Becqueiel. Daarmee is Marie Curie de eerste vrouw in de geschiedenis die een Nobelprijs wint, en dat zal zo blijven totdat haar dochter Irene deze onderscheiding in 1935 krijgt uitgereikt. De pers reageert massaal. "Een idylle in het n a t u u r k u n d e labora-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen