VU Magazine 1997 - pagina 386

de grootste wetenschappelijke ontdekking aller tijden genoemd kunnen worden. In het extremere geval van de ontdekking van een buitenaardse boodschap zouden de gevolgen voor de mensheid dus enorm zijn." De argumentatie die Davies hierbij hanteert verloopt als volgt. Copernicus brak met de middeleeuwse visie dat de aarde het middelpunt van de kosmos vormde. Darwin reduceerde de menselijke soort tot een biologisch verschijnsel dat langs een lange weg via natuurlijke selectie als een toevalligheid te voorschijn is getreden. Op deze wijze beroofde de wetenschap de mens van de waardigheid die hem in de middeleeuwse kosmologie nog werd toebedeeld. Het bestaan van buitenaards leven zou ons imago weer kunnen opkrikken. Davies: "Als de menselijke intelligentie slechts een evolutionair toeval is, zoals de orthodoxe darwinisten beweren, en haar hoge ontwikkelingsniveau (in mathematisch, linguïstisch en artistiek opzicht) een zeer onwaarschijnlijk

extraatje, dan is er geen enkele reden om te verwachten dat zich op andere planeten ooit een vergelijkbare intelligentie zal ontwikkelen. In dat geval is het opsporen van buitenaards leven met behulp van radiogolven (SETI) een hopeloze zaak." Maar in het omgekeerde geval, als het Phoenix-project de aanwezigheid van buitenaardse intelligentie zou aantonen, dan zou dit "kunnen wijzen op een progressieve evolutionaire trend die in geen enkel verband staat tot het mechanisme van natuurlijke selectie." En derhalve meent Davies dat het concept van buitenaards leven fundamenteel antidarwinistisch is. Buitenaards leven vertelt ons "dat wij, op onze bescheiden wijze, deel uitmaken van de grotere, majestueuze ontwikkeling van een kosmische zelfkennis." Rationele kosmos

Het bijzondere aan het betoog van Paul Davies is dat er geen speld tussen te krijgen is. Hij heeft alles tot in de

puntjes doordacht. Het is daarom een hele tour om met hem in debat te gaan. Niettemin hadden theoreticus fysicus Sander Bais van de Universiteit van Amsterdam en godsdienstfilosoof Henk Vroom, van de Vrije Universiteit de taak op zich genomen om Davies bij een kortstondig bezoek aan Nederland van repliek te dienen. Het treffen, georganiseerd door het Bezinningscentrum van de Vrije Universiteit, vond medio september plaats in Amsterdam. Davies gaf een lezing met als titel 'Is the Universe Absurd?' Had God eigenlijk wel keus toen hij de wereld schiep?, zo stak Davies van wal; een vraag die eerder deze eeuw door niemand minder dan Albert Einstein ook al eens was opgeworpen. Maar terwijl laatstgenoemde in zijn latere levensjaren steeds vaker twijfelde of de huidige fysica wel op het juiste spoor zat, bleek Davies er het volste vertrouwen in te hebben dat de ons bekende natuurwetten op een gefundeerde keuze van de schepper berusten. Davies: "Wij leven in een heelal dat op een rationele wijze geordend is. Er zijn redenen voor alles wat bestaat en daarom heeft het zin om onszelf de vraag te stellen waar de natuurwetten vandaan komen." Deze vraag wordt ruwweg op drie verschillende wijzen beantwoord, aldus Davies. "Een aantal natuurwetenschappers is van mening dat de vraag niet te beantwoorden is. De natuurwetten zijn zoals ze zijn, zonder enige diepere bedoeling. Dit antwoord betitel ik als 'kosmische absurditeit'. Het rationeel geordende heelal zou het product zijn van natuurwetten die geen diepere reden hebben en dus puur irrationeel zijn. Dat gaat er bij mij niet in." Voor een tweede soort antwoord verwees Davies vervolgens naar de natuurkundige Lee Smolin en diens boek 'The Life of the Universe'. Smolin gaat ervan uit dat er vele universa bestaan die ooit als baby-universa uit een moeder-heelal ontstaan zijn. Davies: "De huidige fysica staat een dergelijk beeld toe. Binnen deze visie leven we in een universum dat toevallig van dien aard is dat hierin leven en bewustzijn mogelijk is. De enige reden

22

wcs

NOVEMBER/DECEMBER 1997

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen