De positie van Nederland - pagina 9

den predikant Dominee. Reeds de oude Roomsch-Kathoiiei<e kerk was hierin voorgegaan, en de herkomst onzer uit Genève deed het aantal vreemde woorden nog toenemen. Maar ook in de stadhuis-taal der regeering was nog uit den Bourgondischen tijd het Romaansche element overheerschend gebleven. Men kan in oude actestukken er op rekenen, op iedere drie woorden gewoonlijk twee Romaansche Dit Romaansche overwicht danken wij, zooals te vinden. gezegd is, aan de regeering van het Bourgondische huis. Maar dit Romaansche overwicht heeft, behalve de politieke aangelegenheden en de kerkelijke traditie, nog een derde

Reformatie

oorÊaak, einde

de Universitaire studiën, waarbij

nl.

der

18e

voertaal was.

eeuw

tot

aan het

steeds in alle faculteiten het Latijn

')

Eerst aan het eind van de 18e en het begin van de 19e

van een tegenstroom van Duitschen inLuther heeft hier in Holland niet veel nog heden ten dage tellen onmiddelijken invloed gehad niet veel meer dan kerken de verschillende Luthersche

eeuw

is

er sprake

vloed op onze

taal.

;

Onze taal werd dan ook door Romaansche woorden letteroverstroomd. Kerkelijk sprak men van dogmatiek, van diaIn conie, van ministerie der predikanten, van organist, enz wetenschappelijke kringen gebruikt men woorden als universiteit, seminaiie, faculteit, txamen, college, dispuut, promotie, rtcior, candidaat, pedel. Voorts sprak men van chirurgie, medicijn, apotheek, ambulance. In regeeringskringen van finantiën, minister, secretaris, referendaris, departement, marine, justitie, petitie, notaris, loterij van politie, van kanton, arrondissement, provincie. En ook in 't burgerlijke leven wemelt het van woorden als ')

lijk

;

taille, korset,

mantel, parapluie, parasol, ceintuur, voile, gordijn,

fauteuil, chaise-longue, canapé, kabinet, porte-brisée, piano, secretaire, bibliotheek, vigelante, buffet, en voorts van fruit, van En zoo zou ik dessert, menu, cutelft, van boeuf en rollade.

kunnen voortgaan, bijna eindeloos, met immer meer vreemde Romaansche woorden, zonder dat het mogelijk zou zijn, hier ook maar een dozijn Duitsche, bij ons ingeburgerde woorden, tegenover

te stellen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen