Leven en arbeid van Dr. A. Kuyper - pagina 164

Thorbecke Dr.

KUYPER ALS STAATSMAN.

DR.

142

Kuyp

geleden,

bij

om

teruggaan,

in

dit

opzicht een voorlooper van

Thorbecke

e r te vinden. Mr.

verklaarde een 75 jaar

gelegenheid van zijn voorstel tot afschaffing der vleesch-

jammer dat het niet werd aangenomen) „de Middenstand, ware bolwerk tegen een overhand toenemende armoede. Zoo

accijns (hoe is

het

:

wij dat gedeelte des volks bevestigen; zoo wij beletten dat er

geen

inbreuk op worde gemaakt door de laagste klassen der armen,

door opneming

zal het allengs

in

zich,

nauwe

die klassen binnen

grenzen brengen, die zich van hare zijde uitbreidende, een kanker

wordt der maatschappij".

Doch de middenstand werd door de opvolgende regeeringen over het hoofd gezien. Toen een Staatscommissie benoemd werd voor den handeldrijvenden en industrieelen middenstand, hebben velen niet be-

grepen wat eigenlijk die stand

is.

Sommigen denken

bij

woord

dat

aan de gegoede burgerij, anderen aan den winkelstand. Thorbecke heeft de grenzen naar beneden

scherp als

dit in

van

die klassen aangegeven, zoo

een land, waarin geen eigenlijk geregelde klassen

of standen bestaan, mogelijk

lede door arbeid en

vlijt,

is.

Die grens

ligt

zóó laag dat van liever-

de laagste klasse der armen, er

in

kan op-

genomen worden. Neem die treden weg en aan de armen is alle kans ontnomen om hooger op te komen. Het behoud van dien stand is daarom niet enkel een belang voor een bepaalde klasse van menschen. Daarom is het behoud van dien stand een Staatsbelang. Vorige regeeringen zagen dit over het hoofd omdat de arbeidersquaestie niet genoeg uit Nederlandsch oogpunt is bezien. De hervormers beoordeelden onze toestanden naar die in Duitschland en Engeland, en zagen niet in dat de groot-industrie in ons land zich niet krachtig heeft ontwikkeld

weegt. Het eerste wat

noodig

is,

n.1.

de arbeiders op

om

te heffen,

middenstander, die die

en de kleine nijverheid

in zich

bij

ons over-

beoordeeling van arbeiderstoestanden

eene beroepstelling heeft hier

gehad. Het denkbeeld

en

tot

te

lande geen plaats

door den middenstand als tusschentrap

kwam

niet op.

De

kleine kapitalist, de

vereenigt den arbeider en den kapitalist,

werkt èn met de handen èn met het hoofd, die kapitaal waagt lijf; de kleine timmerman, de kleine smid, de kleine bakker, met

die allen

dogma

werd haast

stelt,

niet

gerekend

—

denkelijk,

omdat men

als

een

dat de middenstand toch ten slotte voor naamlooze

vennootschappen met groote kapitalen zal moeten verdwijnen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen