Geen duimbreed?! - pagina 36
De Vrije Universiteit tijdens de Duitse bezetting
VOORSPEL
kunnen uitlopen is de vestiging van een alles overheersend 'staatssocialisme'. 4 0 Vanuit de racistische idee van bloed en bodem streefde het naziregime er naar een sterke boerenstand te scheppen door het erfrecht te veranderen in de zin van het zogenaamde Germaanse recht, dat alleen de oudste zoon de boerderij erft om versplintering van het bedrijf te voorkomen. Diepenhorst, die zich als voorzitter van de Christelijke Boeren- en Tuindersbond ( C B T B ) erg interesseerde voor de landbouwpolitiek, zag ook hierbij ernstige bezwaren. Het rechtsbesef verzette zich toch tegen deze bevoorrechte positie voor één kind. Bovendien zette het nationaal-socialisme zelf dit idee weer op losse schroeven: zonder schadevergoeding kon de boer van zijn hoeve worden gezet, wanneer hij 'onwaardig' was, blijkend uit een huwelijk met een 'niet-Arische vrouw' of bij vijandelijk gedrag tegenover de nazi-partij. 41 Om volstrekt duidelijk te maken waar hij stond beëindigde Diepenhorst zijn brochure met de woordelijke tekst in vertaling van het Manifest van de Synode van de Bekennende Kirche aan de gelovigen in Duitsland, waarin een scherpe veroordeling werd uitgesproken van het religieuze karakter van het nationaal-socialisme. Concluderend kan gesteld worden dat Diepenhorst het nationaal-socialisme verwierp, zoals Anema het fascisme, maar dat hij dit voornamelijk op godsdienstige gronden deed en dat hij zich vrijwel niet keerde tegen het Duitse antisemitisme.
DE G E R E F O R M E E R D E N E N H ET A N T I S E M I T I S M E
Van Klinken wijst er in zijn dissertatie over de opvattingen bij de gereformeerden over het jodendom op, dat de gereformeerde pers zich in 1933 allerminst afkerig toonde van een herstel van de orde in Duitsland (we zagen dat ook bij Diepenhorst), maar dat de antisemitische excessen werden afgekeurd. 4 2 Wel waren er ook gereformeerden die van mening waren dat de joden het er naar gemaakt hadden en nu hun verdiende loon kregen. Van Klinken noemt in dat verband de invloedrijke predikant dr. W.A. van Es uit Leeuwarden, in de jaren 1937-1943 vu-curator, die vooral wees op de grote rol die volgens hem het 'Joodsche element' speelde bij het communisme. Vrij algemeen
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2002
Historische Reeks | 294 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2002
Historische Reeks | 294 Pagina's