De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 338

'EEN

KINDERLIJKE

IDEAALSTELLING'

De nieuwe Nederlandse gezant te Pretoria, dr. Jan van den Berg, bewerkte vervolgens ondanks allerlei diplomatieke wrijvingen dat dr. D. F. Malan eind april 1 9 4 9 een kort beleefdheidsbezoek aan Nederland bracht, waar hij premier Drees en koningin Juliana mocht ont172 moeten. Een volgende gelegenheid tot verbetering van de onderlinge verhoudingen was de inwijding van het Voortrekkermonument, op 16 december 1949. Eregast was de voorzitter van de Commissie van Advies voor de Nederlands-Zuid-Afrikaanse betrekkingen, prof. dr. G. van der Leeuw. In zijn felicitatieboodschap ontkende hij niet, dat Nederlanders en Afrikaners 'zijn uitgegroeid tot twee volken, elk met eigen geschiedenis en eigen karakter'. Maar desondanks verbonden hen nog vele gemeenschappelijke zaken als afstamming, geschiedenis, godsdienst en taal.173 Langzamerhand schreven de meeste Nederlandse kranten en bladen positiever over Zuid-Afrika, althans met meer begrip voor de moeite van de rassenverhoudingen. Na een aantal jaren van onderhandelen werd op 31 mei 1951 een Cultureel Verdrag ondertekend. In 1952 nam Nederland officieel en opgewekt deel aan de Jan van Riebeeck-viering. De sociaal-democratische premier dr. Willem Drees woonde in die jaren regelmatig de Dingaansviering in Amsterdam bij.174 De stamverwantschapsgedachte glorieerde weer. Berkouwer was de eerste naoorlogse vu-hoogleraar die Zuid-Afrika bezocht. Hij verbleef er zes weken, van 20 januari tot 11 maart 1949, onder meer om er de synode van de Gereformeerde Kerk te Potchefstroom bij te wonen. Hij was aanwezig bij het afscheid van J.D. du Toit wegens emeritaat en de benoeming van P. J. S de Klerk als diens opvolger - eveneens een alumnus van de v u . Berkouwer was duidelijk onder de indruk van Du Toits persoonlijkheid en optreden en beschreef hem in Trouw als 'een groot Afrikaander'. 175 Berkouwer sprak er met veel mensen, en niet alleen over de situatie in de Zuid-Afrikaanse Gereformeerde Kerk en haar verhouding tot de Nederduitse Gereformeerde Kerk, maar ook 'over de ossewa-brandwag en Malan, over het naturellenvraagstuk en over den Boerenoorlog en de relatie tot Engeland'. 176 Zelfs Malan persoonlijk kon hij ontmoeten, ten huize van mw. M.T. Steyn.177 Maar in de zes reisbrieven die hij voor Trouw schreef vermeed hij elke persoonlijke standpuntbepaling over politieke zaken en in zijn toespraak tot de Potchefstroomse synode beperkte hij zich tot de kerkelij-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen