Jaarboek 1966 - pagina 83

siteit, dat haar leven bedreigd wordt. Niet alleen haar geestelijk klimaat maar ook haar organisatie en haar financiering staan op het spel. We onderzoeken nu op welke wijze deze druk, een te ongedifferentieerde omschrijving, specifiek werkt in het gekoppelde systeem universiteit-maatschappij. Toen de geschetste ontwikkeling begon werden maatschappij en universiteit nog beide gedreven door het reeds uit de renaissance voortgekomen vrijheidsideaal. De maatschappij werd voor een groot deel beheerst door de directieven van vrije handel in het vrije spel der maatschappelijke krachten. D e vrije ontplooiing van de persoonlijkheid ging hand in hand met de vrije ontwikkeling van de wetenschap door de allerbesten. N u is er echter in ons denken over handel drijven, over productie, besturing en organisatie een andere stroom die ons meeneemt. De bedding van deze stroom wordt bepaald door de massaproductie. Deze massaproductie wordt nl. beheerst door het criterium van de efficiëntie. Of we nu wegen aanleggen, huizen bouwen, keukens inrichten of auto's produceren, of we opleiden óf onderzoekingswerk doen, overal wordt vroeg of laat de eis van de efficiëntie gesteld en vanzelfsprekend aanvaard. Dit is nl. het beproefde middel om zoveel mogelijk in de kortste tijd op z'n goedkoopst te krijgen. Voor de realisering van deze efficiëntie eis, heeft de maatschappij veel mensen nodig met een zeer specialistische kennis. Deze specialisten moeten „geleverd" worden door het hoger onderwijs en op efficiënte wijze. In het maatschappelijk leven botsen wij allen reeds tegen de dirigistische gevolgen van de efficiëntie eis, omdat ieder zijn vrijheid bedreigd voelt. Hoeveel te meer als deze eis de universiteit binnen dringt en dit oude bolwerk van de vrijheid gaat bestoken. De strijd is dan ook onvermijdelijk. Het heetst van de strijd concentreert zich, gezien de recente rectorale redevoeringen bij de opening van het nieuwe academische jaar, op het ogenblik rondom de numerus fixus en de studietoelagen. Hoe belangrijk deze zaken ook zijn, omdat ze beide ingrijpen in de vrijheid van de student, toch zijn het naar mijn mening voorhoede-gevechten van verkennende aard. Wat zal er nl. gebeuren als er, zoals het Centraal Bureau voor de Statistiek onlangs berekende, in 1980, 130.000 studenten zullen zijn? 81

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen