Jaarboek 1983-1984 - pagina 65

Ook onderstreept het de beperktheid van veel van de recente discussie rondom arbeidstijdverkorting, waarin vooral het economische gezichtspunt heeft geprevaleerd (Van Praag, Kapteijn in de NRC; zie ook de reactie van Thierry in de NRC van 30/6/'83). Voor wat betreft Nederland is het interessant te zien hoe bij de vraag naar de relatieve sterkte van deze doeleinden van werken de antwoordfrequenties zich verdeelden over deze zes mogelijkheden. Figuur 4 geeft hierover nader uitsluitsel. We zien dat het economisch motief als het belangrijkste wordt genoemd, hoewel er aan toegevoegd kan worden dat Nederland internationaal gezien hiervoor het laagst scoort. Nu zou het, naar onze mening, onjuist zijn hieruit af te leiden dat het de mensen voornamelijk om 'de centen' te doen is, laat staan te spreken van de exclusief instrumentele werkoriëntatie, in navolging van bijvoorbeeld Goldthorpe (1968) die het beeld schetste van de moderne werker, waarbij werken slechts middel is tot een extern doel en geen deel uitmaakt van de centrale levensinteressen; hiermee zou dan voorts een uiterst geringe betrokkenheid bij het werk en de organisatie gepaard gaan, met een scherpe scheiding tussen werk en vrije tijd. Hiertegen pleit in de eerste plaats de toch ook niet onaanzienlijke adhesie t.a.v. de andere genoemde doeleinden. Ook de reacties op de vraag wat men zou doen indien men door middel van een erfenis of een loterij de beschikking zou krijgen over zo'n grote som geld dat men de rest van zijn leven zonder te werken, comfortabel zou kunnen leven (86% van de nationale steekproef gaf aan te willen blijven werken, en zelfs 42''7o in dezelfde baan en onder dezelfde condities als thans) zijn met dit beeld in strijd. Men vergeet bij een dergelijke interpretatie maar al te snel dat geld niet alleen een consumptieve, maar ook een symbolische betekenis heeft (Thierry, 1981). Niet alleen betekent geld een mogelijkheid te voorzien in het noodzakelijk levensonderhoud, maar ook betekent het een maatschappelijke erkenning voor de waarde van de bijdrage die men levert en van het werk dat men verricht. In dit licht valt ook te verstaan de lage appreciatie van vrijwilligerswerk door de baanloze. Zolang de maatschappij hiervoor niet een directe 'honorering' (in de brede zin van het woord) voor wil opbrengen blijft het surrogaat. In der derde plaats zijn in de buitenste identificaties vermeld: identificatie met met het werk zoals dat in de taken wordt men is aangesteld of met de wereld van uitmaakt.

schil van het model de verschillende werkrol het product of de dienst die wordt geleverd, vorm gegeven, met de organisatie waarbinnen het beroep of de professie waarvan men deel

Voor wat betreft de relatie tussen de centraliteit van werken en de drie genoemde lagen in het model het volgende: centrahteit blijkt positief samen te hangen met de pUchtoriëntatie en negatief met de rechtoriëntatie. In de tweede laag blijken de doeleinden expressie, dienstverlening en status positief en het economische en sociale doel negatief 63

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen