Jaarboek 1985-1986 - pagina 111

Gerrit Lammens was een geboren (op 17 augustus 1923) en getogen 'Haagse jongen', een gereformeerde uit 'de stal' van dr. K. Dijk, één van de laatste exemplaren van het ras 'gevierde predikers', veel jaren voorzitter van de Bond van Gereformeerde Jeugdverenigingen, die op de massale toogdagen zich kennelijk in z'n element voelde. Typisch, zou je zeggen een product en een (late)exponent van het wat triomfantelijk gereformeerde leven. Daar moet dan meteen wel een ander beeld naast gezet worden. Gerrit Lammens was in de oorlogstijd zeer actief in het verzet. Als predikant (in Heinkenszand, Rotterdam-Kralingen en Heemstede) was hij een toegewijd pastor, open voor de meest uiteenlopende mensen, vooral voor hen die in de verkreukeling lagen. Hij had een groot aandeel in het bij-de-tijd-brengen van het gereformeerde jeugdwerk. In zijn functie van directeur van het Convent van Kerken (later IKON) vertegenwoordigde hij 'de kerk' in 'de openbaarheid' en 'de openbaarheid' in 'de kerk'. Dat levert een andere typering op dan die vanuit het triomfantelijke gereformeerde leven: hij was een getuige van de Heer die de moeiten van het mens-zijn in de twintigste eeuw aan den lijve ervoer, die verschijnselen als secularisatie en transcendentieverlies niet alleen onderkende maar ook kende, en die in die moeiten tegelijk een opdracht zag waarvoor hij niet terugweek. Hem herdenkend in het kader van dit Jaarboek moeten we vooral letten op Lammens in zijn theologisch specialisme, de liturgiek. Dat is een ander verhaal, maar niet een verhaal apart. Een ander verhaal. Voor wetenschappelijk onderzoek op het terrein van de liturgiek is een complexe deskundigheid nodig waarvan onder andere vaardigheid in historisch onderzoek, inzicht in de dogmatische achtergronden van de liturgie en kennis met betrekking tot communicatie onontbeerlijke dimensies zijn. Onder andere in zijn dissertatie Tot zijn gedachtenis, het commemoratieve aspect van de avondmaalsviering, waarop hij in 1968 cum laude promoveerde, zijn rapporten over Orden van Eredienst voor de Generale Synode van de Gereformeerde Kerken, zijn publicaties over de kerkelijke jaarorde, over liturgie en massamedia bleek Lammens' deskundigheid overduidelijk. Het verhaal over Lammens als liturgist is een ander verhaal dan dat over zijn vele activiteiten buiten dit vakgebied - maar het is niet een verhaal apart. Het object van de liturgiek is (naar Lammens' karakterisering) 'de viering van Gods aanwezigheid in de wereld! Daar ging het hem om, niet alleen in de kerkdienst, maar in al het werk in de gemeente, in het kerkelijk jeugdwerk, in de kerkelijke dienst via de massamedia en (niet te vergeten) ook in het verzet en in politieke activiteit. Daar ging het hem om - maar het was niet een particuliere liefhebberij. Wie vanuit het geloof spreekt moet zeggen: 'daar gaat het om in het leven, daar begint alles mee en daar loopt alles op uit.' De essentie van wat liturgie is (zeker naar de opvatting van Lammens) is te vatten in deze woorden van de dichter T.S. Eliot: 'Where there is no temple, there shall be no homes' - een bewoonbare wereld waar voor ieder plaats is om veilig te leven kan geen werkelijkheid zijn als de aanwezigheid van God 109

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen