1947 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 144

138 individu, het gezin en de maatschappij vernietigt ,,Dit is het staatsabsolutisme of de volstrekte heerschappij van de staat, die geen plaats laat voor de vrijheid der burgers." ^i) Het IS vooral K u y p e r ^ s ) geweest, die met kracht geprotesteerd heeft tegen deze almacht van de Staat ,,Die beweerde omnipotentie van de Staat", aldus sclireef hij indertijd, ,,is de ondragelijkste tyrannie, die zich denken laat." Zowel op het terrein van het gezm, van de Kerk, van de wetenschap, als op het gebied van techniek, handel, nijverheid en vereniging moet de souvereiniteit m eigen kring geëerbiedigd worden en met hand en tand verdedigd Daarnaast staat dan de ,,Souveremiteit van W e t en Recht", die in de Staat haar belichaming vindt en welke slechts de bevoegdheid heeft om de onderlinge verhoudingen te bewaken en daardoor een geordende menselijke samenleving mogelijk te maken Van uit deze prirlcipia valt het nu niet moeilijk de zoeven gestelde vraag te beantwoorden, of n.l de volksgezondheid primair of secundair tot de taak van de Staat behoort Zoals wij immers zelf zorgen voor ons voedsel en onze kleding, zo behoort ook de zorg voor de welstand van ons lichaam en onze geest tot onze persoonlijke plichten of, zo wij nog te jong zijn om deze plichten te kunnen vervullen, tot de plichten der ouders of voogden Uit deze stelling vloeit onmiddellijk voort, dat primair hier een taak ligt voor het individu en dat deze zorg niet, althans niet m eerste instantie, berust bij de overheid. Bij ziekte en ongeval toch betreden WIJ het terrein van het z.g. private leven, zoals dit in de gesloten woning binnenskamers wordt doorleefd en dit private leven valt buiten de bemoeienis van de overheid. De onderdanen van de Staat hebben te dezen opzichte een rechtstreekse verantwoordelijkheid, die ze niet zo maar aan anderen kunnen overdragen Bovendien wordt door te ver doorgedreven overheidszorg het verantwoordelijkheidsbesef der onderdanen geschaad Ze verzwakt, merkt C o 1 ij n 23) zo juist op, de prikkels van de conscientie en van het natuurlijk belang om voor de gezondheid van zichzelf en van anderen te waken En zij dreigt daardoor, zo met onmiddellijk dan toch op de duur, de zorg voor het hygiënisch volksbelang veeleer te benadelen dan te bevorderen Zodra staatsabsolutistische opvattingen ingang vmden, dreigt onmiddellijk het gevaar voor hypertrophie van de overheidszorg ten koste van individu en gezm Hiermede is echter niet gezegd, dat de overheid in zake de volksgezondheid geen enkele roeping heeft te vervullen. Het onderlinge verkeer toch der mensen, het werken m fabrieken, het tezamen verblijven van een groot aantal individuen m eén lokaliteit, enz brengt bepaalde gevaren met zich mede, die alleen van Staatswege effectief bestreden kunnen worden Ook is hier met name te denken aan die ziekten, die met alleen het individu zelf

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen