1960 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 288

236

A. L. JANSE DE JONGE

ook aan dit boek ten grondslag. Het laatstgenoemde boek is in 1851 in het Nederlands vertaald onder de titel „De algemene levensregelen voor beschaafde mensen wetenschappelijk bewerkt". Andere werken van Ideler, die ook heden ten dage nog met een zekere interesse gelezen kunnen worden zijn: Biographien Geisteskranker, Berlin 1841, ook in het Nederlands vertaald onder de typisch 19e eeuwse titel: „Levensschetsen van merkwaardige krankzinnigen, vooral naar hun zielkundige ontwikkeling voorgesteld", Amsterdam 1843. Voorts zijn belangrijke werk over de godsdienstwaanzin dat in het Nederlands in 1851 in Schoonhoven werd uitgegeven onder de titel: „Geschiedkundige voorstelling der verschillende vormen van de godsdienstwaanzin". Daarnaast heeft Ideler zich nog bezig gehouden met de forensische psychiatrie en aan het einde van zijn leven een boek uitgegeven „Lehrbuch der gerichtlichen Psychologie", Berlin 1857. Uit dit korte overzicht moge blijken dat Ideler inderdaad een ruime wetenschappelijke en psychologische belangstelling had. Met name valt op zijn belangstelling voor de geestelijke hygiëne, in die tijd algemene diaetetiek genoemd, voor religieuze problemen, zich uitend in zijn studie over de godsdienstwaanzin, en voor de forensische psychiatrie. In zekere zin is dit ook typisch voor de eerste helft van de 19e eeuw, toen men de psychiatrie nog vaak beschouwde als een tussengebied, liggende tussen de geesteswetenschappen en de natuurwetenschappen. Ideler was zeker overwegend geesteswetenschappelijk georiënteerd, maar toch heeft hij, zoals nog blijken zal, voortdurend pogingen in het werk gesteld een empirisch psychologische grondslag aan de psychiatrie te geven. Er is waarschijnlijk geen bezwaar tegen hem een typische psychicus te noemen, maar dan toch een psychicus van eigen signatuur. III. Voor een beter begrip van deze eigen signatuur en van de werkzaamheid der psychici in het algemeen is het wel dienstig wat uitvoeriger op deze richting in de psychiatrie in te gaan. Het blijkt dan dat historisch gezien voor een objectieve benadering van deze werkzaamheid nog al het een en ander komt kijken. Historische rechtvaardigheid ten opzichte van bepaalde stromingen in de wetenschap is altijd een moeilijke zaak. Men komt er allicht toe eigen problemen en meningen in het bepaalde tijdvak dat men bestudeert te projecteren, terwijl anderzijds een werkelijk inzicht in de typische situatie en opvattingen van die tijd ook weer op speciale moeilijkheden stuit. Zo

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen