1961 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 29

PSYCHIATRIE EN CULTURELE ANTHROPOLOGIE

17

van een christen inboorling (21), dit oncritische verwerven van het materiaal maakt direct de verwerking dubieus. —Ashley Montague wijst op de volkomen sexuele vrijheid vóór het huwelijk, die in de periode van de menarche zelden of nooit tot zwangerschap leidt (anovulatoire menses). Hierdoor hebben deze mensen nooit leren inzien dat coitus en conceptie met elkaar samenhangen. Het is teleurstellend dat Roheim, de eerste psychoanalyticus die in staat werd gesteld ethnologisch werk te verrichten, zulke overwegingen niet in zijn publicaties heeft verwerkt. Gelukkig worden de cultuurtheoretische vruchten van Roheim in de huidige toonaangevende psychoanalytische literatuur niet genoemd, hoewel ik tot mijn verwondering nog dergelijke publicaties, zij het iets critischer, uit zijn „school" vond (22). Mét Malinowski mogen we thans met stelligheid zeggen dat het Oedipuscomplex niet de wortel, maar de vrucht is van culturen (16). De psychoanalyticus Fenichel noemt in later tijden de oorsprong van het familieleven een onopgelost vraagstuk en vermeldt Freud's „Totem und Tabu" theorie slechts als „fascinating hypothesis" (7, blz. 97 e.v.). Wij kunnen concluderen dat de oncritische toepassing van evolutiegedachten uit de culturele anthropologic geleid heeft tot psychologische opvattingen die wel opgang hebben gemaakt, maar wegens het ontbreken van gezonde uitgangspunten overwogen oordeelvorming niet in de hand hebben gewerkt. Evenals op vele andere gebieden heeft de psychoanalyse ook op de culturele anthropologic stimulerend gewerkt. Het is te verwachten dat een gefundeerde uitwisseling van gedachten hierop volgt. Hiermee kom ik aan mijn slotopmerkingen. Culturele anthropologie en psychiatrie in interactie Ik mag vooropstellen dat in de culturele anthropologie en in de psychiatrie vrijwel unaniem wordt aangenomen dat de mensheid een eenheid vormt, de thans op aarde levende mensen zijn principieel aan elkaar gelijk (6,11,12,17). Dit standpunt is versterkt door de evolutietheorie, niet verzwakt. Laat ik de algemene lijnen in de evolutietheorie trachten te trekken. De basis ligt in de postulaten van Darwin: competitie en selectie. Vanuit de erfelijkheidsleer is toegevoegd: mutatie en interactie van genen, de dragers der erfelijke eigenschappen (4). De unilineaire evolutietheorie steunt op het adagium van Haeckel: ontogenese is de verkorte herhaling van de phylogenese. Om misverstand te voorkomen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen