1964 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 129

PSYCHOLOGIE EN PSYCHIATRIE VAN DE OUDERDOM

97

dat zo'n oude man en (of) vrouw het huis uit wordt geplaagd of dat de kinderen geestelijke afwijkingen voorwenden bij deze bejaarden ten einde in het bezit te komen van het begeerde huis. Los gedacht daarvan is het gezin in een soort crisis-situatie gekomen doordat het een groot aantal functies, die het vroeger vervulde, heeft moeten overdragen aan andere samenlevingsvormen. Zo zijn b.v. bedrijf en gezin tegenwoordig meestal van elkaar gescheiden en is het gezin niet meer de centrale plaats voor de opvoeding doordat de intellectuele opvoeding van het kind geheel overgedragen is aan de school. Ook de vrije tijd wordt dank zij het verenigingsleven veelal buitenshuis besteed. Stoornissen doen zich voor wanneer beide ouders uit werken gaan en de grootouders zich met de opvoeding van hun kleinkinderen bemoeien. De volwassen kinderen hebben een zekere onafhankelijkheid nodig om zich verder te kunnen ontwikkelen. De huidige samenleving vraagt een ander type mens, dan in de tijd waarin de tegenwoordige bejaarden jong waren. Bovendien staan vele bejaarden ambivalent tegenover de nieuwe sociale vormen doordat ze bij de totstandkoming ervan niet betrokken zijn geweest. De bejaarde is niet meer de wijze, die tot voorbeeld dient voor de jeugdigen, maar hij wordt vooral gezien als een afhankelijke. ledere oude man is men geneigd „opa" te noemen en iedere oude vrouw „oma". In de bejaarden kan men over het algemeen weinig positiefs ontdekken. Men spreekt als tot kinderen tot, en van „de oudjes", als men het óver de bejaarden heeft. In Amerika worden de bejaarden gewoonlijk genegeerd doordat ze niet meer in het arbeidsproces zijn betrokken. De beschuttende en beschermende functie, die het gezin vroeger vervulde is in onze tijd overgenomen door de verzorgingsstaat. Het gezin en de familie zijn als sociaal instituut aan het verdwijnen. Het gezin heeft die functies verloren waarmee zich in vroeger tijden vooral de bejaarde onledig hield, zoals helpen bij een bevalling, assisteren aan een ziekbed, de opvoeding enz. Door een zekere desintegratie van het gezinsleven aan de ene kant en een bejaardenzorg van overheidswege aan de andere kant kunnen de kinderen zich onttrekken aan de traditionele verplichtingen jegens de ouders. Een en ander wordt in de hand gewerkt door een veel waargenomen neiging van de oudere mens zich uit de gemeenschap terug te trekken. Hij kan er de belangstelling in vele gevallen niet meer voor opbrengen. Hierop is o.m. gewezen door Gumming en Henry 7) in hun „disengagement-theory". Hij wijzigt dus ook zelf zijn sociale rela-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen