1970 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 185

WISKUNDE EN MAATSCHAPPELIJKE TENDENSEN*) DOOR

W. K U Y K Everything of importance has been said before by somebody who did not discover it — Whitehead Ik verstout mij deze middag enkele ogenblikken uw aandacht te vragen voor enkele algemene aspekten van de eksakte wetenschappen. Ik behoef u nauwelijks te zeggen hoe groot het dilemma is waar met name zuiver wiskundigen zich voor geplaatst zien als ze voor een algemeen publiek iets over hun wetenschap moeten zeggen. Behoort immers zuivere wiskunde niet tot die gebieden van wetenschap die zich, door de abstrakte hoogte van hun begrippen, niet of nauwelijks tot popularisering lenen? Het is nu juist die onpopulariseerbaarheid van de wiskunde die, met name nu heden ten dage nieuwe humaniseringstendensen op de maatschappelijke waardebepalingen vat hebben gekregen, er de oorzaak van is dat men heftig van mening kan verschillen over de „waarde" van de zuivere wiskunde. De niet-wiskundige beoordelaar van de wiskunde zal daarbij altijd geneigd zijn de wiskunde naar haar konkrete vruchten te beoordelen, en aangezien nu eenmaal grote gebieden van de wiskunde niet prakties toepasbaar zijn, zal dat waardeoordeel in het algemeen niet ten gunste van de zuivere mathesis uitvallen. Maar ook ter zake deskundige wiskundigen zijn niet unaniem dezelfde mening toegedaan. Er is reeds enkele dekaden een ontwikkelingstendens in de grondslagen van de wiskunde gaande die de overgang markeert van de oude rationalistiese wiskundebeschouwingen naar de meer moderne pragmatistiese en waarheidspluralistiese. Deze tendens heeft een enorme versterking verkregen door de resultaten bereikt door de amerikaanse logikus P. J. Cohen met zijn werk over de konsistentie van de zgn. kontinuumhypothese. Ik stel u voor eerst met mij een kort uitstapje te maken op het gebied van de recente geschiedenis van de grondslagen van de wiskunde. *)

Inaugurele rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar in de Algebra aan het Rijksuniversitair Centrum te Antwerpen op vrijdag 27 maart 1970.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen