1971 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 175

K. F. GUNNING

127

woord sex gebruikt in zeer brede zin, met inbegrip zelfs van de drang naar kennis en onderzoek, vriendschap, plezier in het werk, etc. Dit zijn surrogaten voor het sexuele doel, waardoor de drift gesublimeerd wordt; de drift zelf blijft sexueel, doel of object niet meer. Zo zegt Freud, als hij de moeder het eerste liefdesobject noemt, „wij spreken van liefde, als wij de psychische zijde van de sexuele strevingen op de voorgrond plaatsen en de daaraan ten grondslag liggende lichamelijke of „zinnelijke" drifteisen terugdringen of voor een ogenblik vergeten willen" (44). Freud geeft enkele sterke argumenten voor deze libidotheorie, maar er duiken veel tegenstrijdigheden op. In het kader van ons onderzoek kunnen wij bijv. vragen: 1. Als de verdrongen energie een ander lot ondergaat dan de overige vormen van libido-energie, hoe kan dan dit onbewuste, pathologische proces een uitweg vinden in dermate typische uitingen van het bewuste Ik als liefde, vriendschap, werk en wetenschap, uitingen die bovendien beschouwd moeten worden als de meest fysiologische manifestaties van het mens-zijn? 2. Deze uitingsvormen zijn bovendien zeer wijd verbreid in de samenleving. Als zij gesublimeerde libido vertegenwoordigen, dan schijnt deze mogelijkheid tot sublimering toch wel zeer algemeen ontwikkeld te zijn, zowel bij gezonde als neurotische personen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat deze sublimering alleen maar een uitweg is voor een pathologisch proces, maar nemen wij aan dat zowel pathologische als fysiologische energie kan worden gesublimeerd, dan wordt het moeilijk te verklaren waarom alleen verdrongen energie de macht heeft neurotische symptomen te vormen. Wij moeten andere psychologische stelsels onderzoeken om deze \'ragen bevredigend te kunnen beantwoorden. VI. 2. a. Dr. Carl Gustav Jung spreekt niet van instinctieve energie die van doel verandert, maar van indifferente psychische energie, die eerst zijn speciale kwaliteit (sexueel, sociaal) krijgt door de vorm waarin zij tot uiting komt. Volgens Jung is, wat Freud sublimering noemt, niet een bewust proces dat door de wil tot stand kan worden gebracht, maar een uiting waarbij de gehele persoonlijkheid, bewaist en onbewust, betrokken is. Jung noemt de analysemethoden van Freud en Adler voortreffelijke ,,causaal-reductieve etsmiddelen", die enerzijds de mens duidelijk maken waarom hij ziek is, en anderzijds de neurotische

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen