Gedenkboek van de viering van het 50-jarig bestaan der Vrije Universiteit te Amsterdam op 20-22 oktober 1930 - pagina 115

REDE PROF. MR. D. P. D. FABIUS. 97

Maar later werd deze hoogleeraar dier organisatie te Amsterdam.

En spotte Dr BRONSVELD destijds met rechtzinnigen die „beleefd-

heidskaartjes afgaven aan zekere deur der Willemskerk," waar de

Haagsche Synode zetelde'), — na het ontstaan van de Vrije

Universiteit is het aantal dier kaartjes stellig vermeerderd; zelfs

is daaronder één gevonden met den naam van Dr BRONSVELD 2).

Staat de Vrije Universiteit geheel zelfstandig tegenover alle

Kerken, eveneens is zij niet aan eenige staatkundige partij gebonden.

Bij mijn onderricht als hoogleeraar heb ik dan ook steeds ge-

tracht, mij daaraan stipt en met liefde te houden 3). Zelfs deed ik

als-het-ware een beroep op de studenten, toen ik op het eerste

college in het 41ste jaar van mijn hoogleeraarschap — negen jaar

geleden — uitsprak, dat ik nimmer gepoogd had, hen tot blinde

volgelingen van welke partij ook te vormen; veeleer steeds ge-

streefd had, ze ongeschikt voor iedere partij te maken, die opoffe-

ring van beginselen of karakter van hen eischen mocht. Trouwens

heeft onder de vele vakken, waarin ik onderricht heb moeten

geven, niet behoord het vak „lichamelijke oefening", dat wellicht

ook leert, hoe men zich met de ellebogen voorwaarts en opwaarts

kan wringen.

Toch was het volgen van die lijn niet immer gemakkelijk.

Bij mijne lessen had ik, en dit in overeenstemming met alle cory-

phaeën der anti-revolutionaire richting in binnen- en buitenland,

het algemeen stemrecht bestreden, als gevende voor het volk eene

ongebonden massa*).

') Stemmen voor Waarheid en Vrede, j r g . 1869, blz. 1035.

') Ook Ds S. H. BüYTENDijK schreef in het destijds door hem geredigeerde

Wageningsch Weekblad, No. v. 13 Juli 1880, Dr BRONSVELD'S gewijzigde houding

tegenover de Haagsche Synode toe aan het stichten van de Vrije Universiteit.

Zoo althans meldt Jhr. Mr A. F. DE SAVORNIN LOHMAN in een schrijven in het

Heraut-nnmmer van 7 Jan. 1881. Mr LOHMAN merkt dan verder over de beschou-

wing van Ds BUYXENDIJK o p : „Vlijmender artikel tegen de lafheid van steeds

dreigende, doch nooit handelende orthodoxen, speciaal tegen de „ontrouw" van

hen, die eerst, gelijk Dr BRONSVELD, door hun krijgszuchtige taal de gemeenten

tot verzet opwekten, en toen het er op aankwam, den strijd ontweken, en bakzeil

haalden, hun woord niet gestand deden, d mauvais jeu bonne mine maakten en op

den koop toe zich beroemen op hun helder inzicht en hun niets doen," heb ik

zelden gelezen.

3) Zie ook Studiën en Schetsen enz., dl XV, blz. 239/240. Ik verwees daar ook naar

wat de hoogleeraar BUYS 25 Juni 1864 zeide: „Terwijl het onbetwistbaar de roeping

is van het staatsregt om de leidsman te zijn van de politiek, zien wij hoe die

politiek zich minstens opwerpt als leidsvrouw van het staatsregt, en h a r e be-

grippen op dat regt overdraagt." ^flef moderne staatsbegrip, blz. 4)

*) Ook heb ik herhaaldelijk evenredig stemrecht bestreden dat product van de

arithmetica in het staatsrecht. Omdat het getalsterkte vereenzelvigt met wezenlijke

kracht (zie Studiën en Schetsen enz., dl. II, bl. 65). Omdat het miskent de beteekenis

Y. a. T

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen