De Vrije Universiteit in oorlogstijd - pagina 91
PHOF. DR J. F. KOKSMA 79
leerd, dan wel dat hij op 4 Augustus 1944 naar Duitschland zou
zijn vervoerd.
Zoo P. J. Wuis, tezamen met L. Benjamins in Eindhoven gearres
teerd, over wien we sindsdien geen zekerheid hebben. "Wie zich zijn
toegewijden arbeid en vriendelijken omgang herinnert, hoopt vurig,
dat ook hij zal behooren tot hen, die nog repatrieeren. •)
"Wij dragen het lot van deze jonge menschen aan onzen Hemel
schen Vader op, zonder "Wiens wil geen haar op hun hoofd ge
krenkt wordt en wij gedenken onze gevallen makkers in een oogen
blik van stilte.
Bij de vermelding der voorgaande personalia kwamen ons als van
zelve de historische momenten te binnen, tegen welker achtergrond
deze personalia moeten worden gezien en begrijpelijk worden: O p
10 Mei 1940 de gewelddadige overval op ons vreedzaam vader
land door den roofzuchtigen bezetter; de instelling van het Bur
gerlijk Bestuur met Seyss Inquart en zijn trawanten aan het hoofd;
de Jodenmaatregelen; de sluiting der Leidsche Universiteit na de
vergeef sche pogingen haar te nazificeeren, die een groot aantal harer
leerlingen gastvrijheid aan andere Universiteiten, o.a. ook aan de
Vrije Universiteit deed vinden; het instellen van den Arbeidsdienst,
waarbij de vijand de medewerking der Universiteiten trachtte in
te schakelen; het inhouden der Rijksbeurzen voor studenten die
aan bijzondere Universiteiten wenschten verder te studeeren (1942);
en tenslotte het studentendrama rond den „Arbeitseinsatz" met als
proloog op 9 Dec. 1942 de mededeeling van Van Dam aan de
Rectoren dat 15000 studenten naar Duitschland moeten worden
gevoerd, met als ouverture de arrestatie en wegvoering naar Vught
in Februari 1943 van honderden studenten, met als hoogtepunt de
deining rond de loyaliteitsverklaring (10 April '43), met als finale
de meldingsplicht voor Duitschland voor de nietteekenaars (Mei
'43) en met als epiloog de onderduikbeweging in de breede gelede
ren der nietteekenaars en nietDuitschlandgangers.
"Wat onze Universiteit betreft, hiermede was hare publieke geschie
denis tijdens de bezetting afgeloopen: aan het einde van den cursus
1942/1943 stond zij geheel stil; ze was gesloten; de cursus 1943/
1944 ging in zonder officieele studenten. Als door een wonder ech
ter bleven zelfs in die periode de repressailles, waarop we allen
hadden gerekend, achterwege. En zoo hernam de V.U. reeds spoe
') Wuis en Benjamins zijn teruggekeerd; Sjalies is op 3 Aug. 1944 gefusilleerd;
Kruit stierf op 14 Dec. 1944 in het concentratiekamp Neuengamme.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1946
Publicaties VU-geschiedenis | 200 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1946
Publicaties VU-geschiedenis | 200 Pagina's