Vinden en zoeken: het bijzondere van de Vrije Universiteit - pagina 106

94 W. DE HAAS

de meest basale en meest publieke tekst, die als "algemene informatie

over dit academisch milieu onder het motto De tijd vraag om een Vrije

Universiteit, in de studiegids leest."' Er staat geschreven: "Als student ben

je tegenwoordig niet zomaar tevreden. Je wilt een leuke studie, van hoog

niveau, die goed georganiseerd is en j e wilt ook nog kunnen genieten

van het studentenleven. Als je straks bent afgestudeerd stel je dezelfde

eisen. Een leuke baan, een goed salaris en voldoende vrije tijd om ook

nog aan jezelf toe te komen". Er valt in genoemde tekst niet een passage

aan te wijzen die studenten en hun docenten wèl serieus neemt. Men

ontkomt niet aan een gevoel van gêne.

De slotsom waartoe Oelkers komt, maakt, zeker pedagogisch be-

schouwd, een nogal deprimerende indruk. Immers, en het werd al

eerder opgemerkt, kind en jeugdige wordt elke oriëntatie onthouden. Het

is echter nog de vraag of dat noodzakelijkerwijs de uitkomst is van de

fascinatie die van het verhaal als vorm op pedagogen uitgaat. Dat moet

worden betwijfeld, aangezien vooraanstaande denkers over narriviteit in

onze jaren, anders dan Oelkers, de gedachte aan het bestaan van een

canon, die per definitie fungeert als een richtsnoer voor het componeren

van het eigen levensverhaal, handhaven. Daarover een enkel woord

naar aanleiding van het werk van de theoretisch-psycholoog Bruner en

de wijsgeer Ricoeur.

Het vertellen van een verhaal is voor Bruner een strategie om het

zinsverstorend effect van een plotselinge gebeurtenis te overwinnen. Het

valt sterk op, dat niet elk verhaal die functie kan vervullen. Bruner stelt

dat, wil de ontstane dissonatie worden opgeheven, het vertelde verhaal

moet zijn georiënteerd aan een normatief kader. Dat is voor hem de "folk

psychology", die niet moet worden opgevat als een subdiscipline van de

psychologie of zoiets, maar als een geheel van vanzelfsprekendheden

aan opvattingen en overtuigingen die in een gemeenschap leven. De

ervaring met exceptionele gebeurtenissen moet via onderhandeling—en

het verhaal is zo'n onderhandelingsstrategie—weer in overeenstem-

ming worden gebracht met de heersende overtuigingen. Hij schrijft, dat

bij ontstane verwarring een verhaal de functie vervult een intentionele

staat te vinden die een afwijking van een canoniek, cultureel patroon

verzacht of in elk geval begrijpelijk maakt." Daaruit wordt duidelijk, dat

Bruner zich, voor wat het verhaal betreft, nadrukkelijk oriënteert aan een

bestaande canon, die hij vindt in de 'folk psychology'. Bruner is zich,

voor wat de canoniciteit van het verhaal betreft, ook steeds duidelijker

gaan uitspreken: de narrative realiteit van de wereld "is of canoniek, of

wordt gezien als de afwijking van de canoniciteit die is geïmpliceerd".'^

Hoe hoogst subjectief een gebeurtenis wordt ervaren, op het moment dat

daarover een verhaal wordt verteld, laat canoniciteit zich op een of

andere wijze gelden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen