Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 273

gesprek dat curatoren eveneens in 1967 hadden met enkele hoogleraren van de subfacul-

teit psychologie, over de confessionele loyaliteit van de wetenschappelijke staf. Meynen

gaf hun te kennen dat de relevantie van Gods Woord voor eigen werk aan ieder duidelijk

moest zijn. Wie dat niet zag kon beter vertrekken. C. Sanders antwoordde 'dat in de

psychologie jonge mensen worden geconfronteerd met heel andere dingen dan zij thuis

gewend zijn geweest. Zij zijn daar zeer mee bezig. Het stellen van deze specifieke vragen

is dan vaak een tegen de haren instrijken'.^^6 Of hij daarmee de positie van bijvoorbeeld

Marijke Howeler correct weergaf blijft de vraag. Maar langs hun eigen wegen kwamen

ze wel beide op hetzelfde punt uit. Van Nes hield nog in 1971 vol dat de curatoren dui-

delijke richtlijnen hanteerden. Maar, erkende hij, 'wat ontbreekt is een goede follow

up'.^37 Dat gebrek zou niet meer verholpen worden.

DE COMMISSIES-MEYNEN EN -KRUYSWIJK

De aandrang tot verandering ging dus niet uit van de besturende colleges. Het was veel-

eer de senaat, die de voortrekkersrol speelde. Het ideaal van een christelijke wetenschap

leefde slechts bij een kleine minderheid, met name bij de aanhangers van de wijsbegeer-

te der wetsidee. De grote meerderheid had het al lang verlaten. Op het senaatscongres

van 1968 constateerden Lever en De Gaay Fortman 'dat de vroeger gekoesterde idealen

van een specifieke christianisering van de wetenschap of van het ontwerpen van een

aparte christelijke wetenschap met een sterk isolerend karakter de huidige generaties van

docenten, stafleden en studenten niet of vrijwel niet meer aanspreken'.^3» De vraag of die

oude opvatting wellicht toch juist was hoefde dan niet gesteld te worden. Als niemand

bereid was ermee te werken had ze haar tijd gehad. Het bijzondere van de Vrije Univer-

siteit, zoals men het nu zag, lag niet in de beoefening van een christelijke wetenschap,

maar in 'de beoefening van de wetenschap in een gemeenschap van christenen'.^39

Een gemeenschap van christenen, niet van gereformeerden. De Vrije Universiteit

weerspiegelde de nieuwe oecumenische geest in de gereformeerde kerken, en ze werd

bovendien als gevolg van de sterke groei voortdurend genoodzaakt nieuwe docenten aan

te trekken uit een bredere kring. Die groei is belangrijk, en ze zal dat steeds meer wor-

den. Maar bepalend voor het streven van de Vrije Universiteit als zodanig is ze niet.

Daarvoor zijn de veranderingen binnen de gereformeerde kerken van veel groter beteke-

nis. Er is een eerdere periode in de geschiedenis van de Vrije Universiteit geweest, waar-

in twee richtingen met elkaar om de voorrang streden. Omstreeks 1920 stond een meer-

derheid van conservatieven tegenover een minderheid van vooruitstrevenden. De

progressie is toen vastgelopen, en de hoogleraren die haar droegen hebben de univer-

siteit verlaten. Die geschiedenis heeft zich dertig tot veertig jaar later niet herhaald. De

progressieve groep was toen veel sterker, ten eerste omdat ze breed gedragen werd in de

kerk en in de Anti-Revolutionaire Partij, en ten tweede omdat ze zich al vanaf de jaren

dertig binnen de Vrije Universiteit had gevormd. De critici van de jaren twintig hadden

DIENENDE WETENSCHAP 19551968 269

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen