Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 84

gesprek, en zelfs als de resultaten teleurstelden, kon het enthousiasme van de menigte

nog uitbarsten in een spontaan 'Zij zullen het niet hebben'.3" Een even nietig als teke-

nend detail is het, dat in 1923 de promotie van drs. H.A. Colijn in afwijking van het ge-

bruik niet op vrijdag plaatsvond, opdat 'Zijne Excellentie minister Colijn' de plechtig-

heid zal kunnen bijwonen.3^

Colijn miste Kuypers genialiteit, en heeft geen nieuwe wegen gebaand. Evenmin be-

schikte hij over Kuypers retoriek, maar hij was wel een redenaar die altijd zijn hoorders

voor zich won. Glashelder en vooral simpel, 'zonder enig vertoon, en bijzonder vertrou-

wenwekkend', herinnert zich W.F. de Gaay Fortman.^^ 'Hij zegt niets nieuws, maar zet

alles op zijn plaats, en ieder ziet, dat hij het zelf ook zo gewild heeft,' noteerde C. Rijns-

dorp in zijn dagboek na een rede van Colijn.3^* 'Ik was mij er sterk van bewust een histo-

rische figuur als nog tot de levenden behorende voor mij te zien.' Colijn was de man die

het wist, en het kon uitleggen in de taal van het gereformeerde volk. 'In mijn jonge ja-

ren,' schrijft een oud-verpleegster, 'waren de vu-dagen feestdagen voor mijn thans over-

leden vriendin en mij. Nu ben ik in mijn tachtigste jaar en lijdend, dus geniet ik in de

herinneringen van mijn jeugdjaren. De laatste vu-dag maakte ik mede te Utrecht en ik

zal nimmer vergeten het declameren van onze onvergetelijke Dr. Colijn van psalm 27,

"Zo ik niet had geloofd dat in dit leven".'35 Sterk leiderschap en authentiek geloof- dat

was de combinatie waarmee Colijn zijn mensen inspireerde.

DE IDEALEN

Deze Colijn moeten we ons nu dan denken als president-directeur, gezeten op het podi-

um tijdens de jaarlijkse vu-dag. Het geheel van de Vrije Universiteit, zei de rector van

het studentencorps in 1905, beperkt zich niet tot docenten en studenten. Het omvat ook

'die velen in den lande, die mede gerekend moeten worden aan deze stichting verbonden

te zijn'.3^ Die studenten zijn tegenover de zogenaamde achterban wel eens kritischer ge-

weest dan de toekomstige eredoctor A.A.L. Rutgers zich hier betoonde. Maar een be-

wustzijn van hogere eenheid was in deze jaren zeker aanwezig. Toen de student Jan Bus-

kes zich in 1916 voor het eerst liet inschrijven, was de Vrije Universiteit hem vanuit zijn

ouderlijk huis al zeer goed bekend. 'Er werd bij ons thuis voor de vu gebeden en gege-

ven. Er werd meer dan gegeven, er werd geofferd.'3' De latere CNV-voorzitter Marinus

Ruppert studeerde niet, hij moest bloemistenknechtje worden. Maar zijn gereformeer-

de moeder gaf jaarlijks meer geld aan de Vrije Universiteit dan alle andere gezinsleden

bij elkaar aan de lutherse kerk schonken.3^ Kennelijk was ook zij voor deze zaak gewon-

nen. De Vrije Universiteit, zei ds. R. van Reenen in de jaarvergadering van 1918, 'is de

electrische centrale, die de stromen van haar energie uitzendt over het geheele land'.39

Daarom moet ieder zich voor haar medeverantwoordelijk voelen, had Fabius tien jaar

eerder gezegd. Ieder moet werken voor de christelijke wetenschap, 'door haar het goud

en zilver te wijden, en door de gave des gebeds'."*"

80 EEN HOEKSTEEN IN HET VERZUILD BESTEL

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen