Omstreden normalisering - pagina 43

deel van de Afgescheidenen vormt de Christelijk Gereformeerde

Kerk.'^ De Afgescheidenen hadden al een eigen theologische school, in

Kampen. Na het samengaan van de Doleanten en (een deel van de)

Afgescheidenen zijn er dus twee theologische opleidingen, een in

Kampen en een aan de VU, in de wandeling als A en B aangeduid, met

een duidelijk verschil in benadering en kleur. Veel Afgescheidenen

moeten niets hebben van Kuyper en de VU.^^

Vanaf het moment van de stichting van de Gereformeerde Kerken

is de VU, aldus historicus Mare Wingens, de universiteit van een kerk,

en zijn haar studenten tot circa 1945 vrijwel exclusief uit dat kerkge-

nootschap afkomstig."* Het VU-project kan dan ook, aldus Koch, niet

los worden gezien van de pogingen van Kuyper om zijn kerk vrij te

maken van de Nederlandse Hervormde Kerk, hetgeen hij met de Do-

leantie weet te bewerkstelligen.'' Het adagium 'Vrij van de kerk' be-

hoeft daarom relativering, betoogt Hans Radder, die de leerstoel Filo-

sofie van Wetenschap en Technologie aan de VU bekleedt. Hij wijst op

een schaduwzijde van het steile gereformeerdendom. Met uitzonde-

ring van de eerste periode valt hem vooral de onvrijheid van de VU op:

'Haar zo goed als volledige onderwerping aan het leergezag en de mo-

rele orde van de gereformeerde beginselen.' Hij noemt het doorbre-

ken van het rigide wij-zij-denken een van de verworvenheden sinds de

jaren zestig.'^

Met de komst van de VU heeft Amsterdam maar liefst twee bij-

zondere universiteiten binnen haar grenzen.'^ De GU en de VU: de

eerste als stedelijke instelling, de tweede als universiteit van het gere-

formeerde volksdeel. De namengalerij van de VU representeert de ge-

reformeerde traditie op een aanschouwende wijze. Naast de vele

naamloze kleine luyden die met hun bijdragen, vanaf 1930 in het VU-

inzamelingsbusje, de VU decennialang letterlijk bestaansrecht geven,

zijn er families die de VU gedurende vele generaties wetenschappelijk

en bestuurlijk dienen: Kuyper (met varianten als Kuiper, Knijper,

Kuypers), Rutgers, Woltjer, Diepenhorst, Donner, Idenburg, Sizoo,

Schut en De Gaay Fortman. Deze families zijn vaak via huwelijkse

banden met elkaar gelieerd. Ze hebben vanouds een meer grootstede-

lijke habitus dan de kleine luyden. Zo zijn hoogleraren als Herman

Dooyeweerd en Dik Vollenhoven allebei in Amsterdam geboren. Ze

hebben er ook grote delen van hun leven gewoond. Brinkman, zelf

geparenteerd aan de familie Woltjer, vindt dat de Amsterdamse con-

text in de orthodoxe geschiedschrijving van de VU, in tegenstelling

tot haar gereformeerde context, te weinig aandacht krijgt. Brinkman:

41

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen