Omstreden normalisering - pagina 285

veel studenten in vele studierichtingen op te leiden en veel - vaak ex-

tern beoordeeld en extern gefinancierd - wetenschappelijk onderzoek

in vakgroepen en onderzoekinstituten te doen. Hierdoor hebben ze

hun functie van academisch opleidingsinstituut weten te behouden en

versterken. Ze zijn er ook in geslaagd het merendeel van het weten-

schappelijk onderzoek binnen hun instellingen te behouden. Hetgeen

bepaald geen vanzelfsprekendheid is. In landen als Duitsland en

Frankrijk zijn onderzoekinstituten vaak buiten de universiteiten ge-

positioneerd. De explosieve groei van het aantal hoogopgeleiden en

het vele wetenschappelijk onderzoek hebben bijgedragen aan ingrij-

pende veranderingen van onze samenleving: de industriële maat-

schappij is de afgelopen veertig jaar getransformeerd tot kennissa-

menleving. De contouren hiervan werden al direct na de Tweede

Wereldoorlog zichtbaar. Vanaf de jaren vijftig formuleerden verte-

genwoordigers van bedrijfsleven, universiteiten en overheden visies

over de eisen waaraan ook universiteiten moesten gaan voldoen om de

maatschappelijke (vooral economisch-technologische) behoeften

succesvol te kunnen accommoderen. Vooral de werkstukken van re-

geringscommissaris Kees Posthumus zijn monumentaal te noemen.

De titel van zijn spraakmakende nota uit 1968 was modern en liet aan

duidelijkheid weinig te wensen over: De universiteit, doelstellingen,

functies, structuren. De brochures Universiteit en bedrijfsleven en Ra-

denuniversiteit, geschreven door SVB- en KrU-leden, gaan eveneens

over functie, doelstellingen en structuren; zij waren ook imposant en

modern. Wel stonden ze qua maatschappijopvatting en visie op func-

ties, inrichting en besturing van de universiteiten dwars op het werk

van Posthumus en vooral op dat van Maris.

Na de onontkoombare implosie van de professorenuniversiteit aan

het eind van de korte jaren zestig kwam in de lange jaren zeventig het

ingrijpende opbouwproces van de massa-universiteiten op alle speel-

velden moeizaam en conflictrijk op gang. Alle partijen lieten zich door

de tijdgeest van de maakbare samenleving opsluiten in het frame van

uniformering, homogenisering en planning met een dominante rol

voor de staat als beleidsvoerend en procesvoerend orgaan. Bestaande

variëteit tussen en binnen universiteiten werd tamelijk gemakkelijk

opgegeven. Alle partijen richtten zich op de inrichting van een demo-

cratisch universitair bestel: hoe de machts- en zeggenschapsverhou-

dingen landelijk, universitair en in faculteiten en studierichtingen op

de verschillende speelvelden te reguleren? In dit proces speelde de ra-

dicale studentenbeweging enige tijd een dominante rol.

283

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen