Omstreden normalisering - pagina 267

Eind 1979 treedt het kabinet-Van Agt-Wiegel aan, als uitkomst van de

verkiezingsnederlaag van de PvdA, met de voortvarende minister Arie

Pais op het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen. Het kabinet

komt zomer 1978 met de nota 'Bestek '81': een ombuigingsoperatie van

ongekende omvang. Maar liefst tien miljard gulden aan bezuinigingen

worden aangekondigd waarvan 65 procent moet worden opgebracht

door ambtenaren, de gezondheidszorg en de sociale zekerheid. De

voorgenomen maatregelen markeren, aldus Pim Fortuyn, een klas-

sespecifieke breuk met de periode van het kabinet-Den Uyl.^* Uitke-

ringen en salarissen van ambtenaren en ook van onderwijspersoneel

worden gekort en ook ontkoppeld van de loonontwikkeling in het be-

drijfsleven. Studenten worden geconfronteerd met oplopende kosten

voor studie en levensonderhoud. Universiteiten en hogescholen wor-

den gekort. De door de CPN opgerichte actiegroep 'Bestek '81 moet

van de baan' slaagt erin enige demonstraties te organiseren, waaraan

een enkele keer meer dan 65.000 mensen meedoen. Veel haalt het ver-

zet niet uit; successen worden amper behaald.

Minister Pais maakt regulering en inrichting van het hoger onder-

wijs tot speerpunt van zijn beleid. Hij wil het gestagneerde proces van

wettelijke herstructurering en herprogrammering weer op gang bren-

gen en afronden. Hij kan niet veel met de verzuchting van voorzitter

Brenninkmeijer van de Academische Raad dat de zaak 'muurvast' zit.^^

Pais besluit de Wet herstructurering wetenschappelijk onderwijs van

Van Kemenade en Klein niet in te voeren. Hij komt een hal^aar na zijn

aantreden, in 1978, met de nota 'Hoger onderwijs voor velen' (HOW) .^

Daarin stelt hij een tweefasenstructuur in het wetenschappelijk onder-

wijs voor. Met zijn voorstellen komt hij, naar eigen zeggen, zowel tege-

moet aan de maatschappelijke behoefte aan afgestudeerden, als aan

hoogwaardig wetenschappelijk onderzoek. Bovendien wü hij met zijn

voorstellen recht doen aan de gedifferentieerde behoeften en capacitei-

ten van individuele studenten. In 1981 slaagt Pais erin de Wet tweefasen-

structuur wetenschappelijk onderwijs in het Staatsblad te krijgen. De re-

guliere cursusduur in het wetenschappelijk onderwijs wordt vier jaar, de

mogelijkheid om er een vij^arige opleiding van te maken wordt vrijwel

onmogelijk gemaakt. De inschrijvingsduur wordt begrensd tot zes jaar.

De tweede, postdoctorale fase wordt slechts selectief toegankelijk. Uit-

eindelijk zal ook deze vormgeving van de tweede fase er niet ongeschon-

den komen. Het financiële effect van deze maatregelen is vooralsnog ge-

ring. Omdat de studiefinanciering langer dan vier jaar blijft doorlopen,

blijven de meeste studenten vijf a zes jaar ingeschreven, daarin gestimu-

265

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen