Een handvol filosofen - pagina 375

6 Esthetica 371

van theologie, literatuur en kunst Er was voldoende basis o m hem te benoemen op

de bijzondere leerstoel voor esthetica

In het jaar van zijn benoeming, 2006, hield S toker zijn inaugurele rede, getiteld God,

meester van de kunsten De ondertitel. Een herwaardering van de theologische esthe

ttek, gaf aan dat Stokers centrale vraag was 'wat hebben kunst en religie in onze tijd

met elkaar te maken'''*'

Al kan kunst worden gekenmerkt door waarden als schoonheid en het genoegen

dat men eraan beleeft. S toker vroeg aandacht voor een andere waarde, namelijk dat

kunst ook inzichten kan opleveren Op een andere manier dan de wetenschappen

geeft ook kunst inzicht in de werkelijkheid Dankzij zijn verbeelding schept de kun­

stenaar met zijn kunstproduct een 'eigen figuratie van de werkelijkheid' Een schilde­

rij, roman, gedicht of een muziekstuk kan ons inzicht verruimen inzake levensoriën­

tatie en zingeving Omdat rehgie ook een levensbeschouwelijke oriëntatie verschaft,

betoogde S toker dat hij een gemeenschappelijke basis had gevonden voor kunst en

rehgie 'In beide, m kunst en religie gaat het om inzichten inzake levensoriëntatie, om

zingeving' '' Nadat hij het 'exclusivisme' had besproken (waarin het christelijk ge

loof normen stelt voor de kunst) en het 'mclusivisme' (waarin cultuuruitingen uitein

delijk zijn te herleiden tot de christelijke religie), verdedigde hij een correlatie een

wederzijdse betrokkenheid van kunst en religie, waarbij de een niet tot de ander

wordt herleid, maar aan het eigene van beide recht wordt gedaan In beide gaat het

om wat hij noemde een 'menselijke bestaansinterpretatie'

De typering van de relatie tussen kunst en religie als correlatief gaf volgens S toker

tevens aan wat hij met de titel van zijn oratie bedoelde Hij bedoelde met 'God, de

meester van de kunsten' in elk geval niet dat God zou worden beschouwd als de 'Ie

raar van de kunsten' en dat theologen zouden denken dat zij de normen voor de

kunst bepalen In de lijn van Ambrosius en Augustinus bedoelde S toker met de titel

van zijn rede dat God in zijn scheppingswerk wordt gezien als de grote kunstenaar

Er zijn kunstenaars die hun eigen scheppingsproces vergelijken met Gods schep

pingswerk, en met ten onrechte volgens S toker, die vervolgde 'In kunst kan iets op­

lichten van een openbaring God is immers betrokken op heel de wereld, ook op de

kunst Inderdaad, God, meester in de kunsten''"'

Stoker wilde de esthetica beoefenen in de traditie van protestantse denkers, met wie

hij zich m verscheidene publicaties reeds uitgebreid had beziggehouden S chieter

macher, Tillich en Ricoeur Reflecterend op Ricoeur wilde hij zijn hermeneutische

benadering toepassen op de uitleg van kunstwerken en deed hij met name onder­

zoek naar het transcendente, zowel in de godsdienstfilosofie als in in de p o s t m o d e r

ne schilderkunst

Stoker gaf gastcolleges aan het Institute for Christian S tudies in T o r o n t o en aan

universiteiten in S tellenbosch en Boedapest Hij publiceerde verscheidene artike­

len over esthetica m Nederlandstalige en internationale tijdschriften, en (samen met

dr E Koster) de bundel Roman en religie (2009) met artikelen over Jan S iebelinks

roman Knielen op een bed violen In samenwerking met zijn masterstudenten p u ­

63 S toker, God meester in de kunsten p 3

64 S toker, God meester in de kunsten, p 7

65 S toker God meester m de kunsten p 16

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen