Een handvol filosofen - pagina 366

362 VI B Verdere uitbouw van de faculteit

4 Joodse en islamitische filosofie

R.W. Munk: filosoof van het moderne jodendom

Onder de fiilosofïestudenten bestond in de jaren tachtig een uitgesproken belang-

stelling voor joodse filosofie. Hun belangstelling werd met name gewekt door de

hoogleraren Van der Hoeven en Van Olst, die tijdens hun colleges joodse geleerden

als Buber, Levinas en Rosenzweig ter sprake brachten. Van der Hoeven en Van Olst

hadden de overtuiging dat voor het zelfverstaan van de eigen traditie van christe-

lijk filosoferen enige kennis van het joodse denken onontbeerlijk was. Verscheide-

ne studenten - ieder zal zijn eigen redenen hebben gehad - wilden meer weten van

joodse filosofie.

Vanaf 1990 voorzag Van Olst in bescheiden mate in deze behoefte. Hij verzorgde

jaarlijks een avondcursus over joodse filosofie, die werd afgesloten met een gastcol-

lege van een gerenommeerde buitenlandse docent. Bij de uitnodiging van deze do-

centen werkte de faculteit samen met de Liberaal Joodse Gemeente in Amsterdam.

Deze gastcolleges kregen de naam Goudeketlezingen en vonden plaats onder auspi-

ciën van de Markus Stichting.''*

Omdat de Goudeketlezingen in een behoefte voorzagen, waren vertegenwoordi-

gers van de faculteit en de Markus Stichting het erover eens, dat een reeds in 1989

besproken plan tot het instellen van een bijzondere leerstoel voor joodse filosofie

moest worden gerealiseerd. Destijds was het principebesluit genomen om deze leer-

stoel in te stellen, maar vanwege het niet beschikbaar zijn van een geschikte kandi-

daat-hoogleraar was de uitvoering van dit besluit voor onbepaalde tijd uitgesteld.

Tien jaar later bleek dat het principebesluit wel kon worden uitgevoerd. Op initi-

atief van de Markus Stichting werd een bijzondere leerstoel voor moderne joodse

filosofie ingesteld in de Faculteit der Wijsbegeerte.*' Deze leerstoel kreeg de naam

Goudeketleerstoel en alle betrokken instanties waren eensgezind van oordeel dat

inmiddels een competente kandidaat voor deze leerstoel beschikbaar was. Deze

kandidaat bleek dr. R.W. Munk te zijn, die in 2000 werd benoemd.

Als schoher had hij al veel gelezen over het jodendom en de Jodenvervolging tij-

dens de tweede wereldoorlog. Hij leerde inzien dat de Jodenvervolging geen ho-

locaust (brandoffer) was geweest, maar een sho'ah (een massale en systematische

vernietiging); veel joden waren weliswaar in de ovens van concentratiekampen om-

gebracht, maar een offer hadden zij niet gebracht, zij waren massaal en systematisch

vernietigd. Wat Munk niet kwijt kon raken was de vraag: waarom was dat met Jo-

den gebeurd? Hij wilde meer over hen weten, over hun levensstijl en levensvisie, ge-

schiedenis en geloof. Kortom, vragen omtrent jodendom, hedendaagse joodse exi-

stentie en joodse filosofie hielden hem bezig.

Munk had aan de Vrije Universiteit theologie gestudeerd en in 1988 zijn docto-

raalexamen gedaan met judaïstiek als hoofdrichting. In het begin van zijn studie, in

1983, had hij zijn eerste reis naar Israël ondernomen om gedurende enkele maan-

48 Deze lezingen droegen de naam van dr. Maurits Goudeket, een van de bestuurders die na de sho 'ah een grote

rol speelde in de wederopbouw van de joodse gemeenschap en met name in het Verbond van Liberale Joden in

Nederland. De Markus Stichting is een stichting ter ondersteuning van joodse maatschappelijke doelstellingen.

49 O p initiatief van de Markus Stichting, gesteund door het Menasseh ben Israel Instituut (voor joodse sociaal-

wetenschappelijke en cultuurhistorische studies) en de Maatschappij tot N u t der Israëlieten in Nederland, werd

de leerstoel ingesteld door de Stichting Het Viije Universiteitsfonds.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen